juli 2010 - Pagina 2 van 3 - Psychfysio Opleidingen

Pijn – en stressmanagement programma effectiever bij spierspanning gerelateerde nekpijn dan individuele fysiotherapie

Psychosociale factoren, zoals passieve coping, piekeren, en vrees-vermijding, zijn geassocieerd met een toegenomen risico voor musculoskeletale pijn. Factoren geassocieerd met een gunstige prognose zijn sociale steun, coping vanuit zelfvertrouwen, en optimisme. Toegenomen spierspanning in de vorm van een verhoogde- of verlengde aanspanning tijdens werk of stress kan bijdragen aan chronische musculoskeletale nekpijnen. De auteurs speculeren…

Patiënten die zich medeverantwoordelijk voor het behandelresultaat voelen gaan meer vooruit met fysiotherapie

De auteurs van dit artikel stellen dat richtlijnen voor musculoskeletale aandoeningen vaak benadrukken dat het betrekken van de patiënt en hem medeverantwoordelijk maken voor het resultaat een essentiële component is bij de behandeling. Toch is er nog maar weinig onderzoek gedaan naar de relatie tussen verwachtingen over verantwoordelijkheden die de patiënt heeft en het behandelresultaat.…

Intrinsiek gemotiveerd raken om regelmatig te sporten duurt minimaal 8 weken

Ondanks de vele fysiologische en psychologische voordelen van regelmatig sporten, bewegen mensen toch te weinig. Theorieën over motivatie, zoals de self-determination theory, zijn daarom erg belangrijk binnen onderzoek naar psychologische oorzaken en verschaffen een basis voor interventie. De self-determination theory stelt dat er een continuüm van motivatie is: Amotivatie (geen intentie om te gaan sporten)…

Inschatting van de mate van rapport tussen fysiotherapeut en patiënt kan in één minuut

Rapport wordt als een belangrijke variabele gezien binnen de medische relatie, maar door gebrek aan specificiteit heeft empirisch onderzoek nog relatief weinig verhelderd. In tegenstelling tot veel andere psychologische constructen is rapport dyadisch van aard. Dat wil zeggen dat het over de relatie gaat en niet over individuele personen. Rapport bestaat volgens de definitie van…

Gezonde jonge ouderen met ‘angst voor vallen’ vertonen een verslechtering in gangparameters

Angst voor vallen is geassocieerd met diverse ongunstige uitkomsten zoals beperkingen in activiteiten, functionele achteruitgang, en verminderde kwaliteit van leven. De complexe relatie tussen angst voor vallen en gangparameters is nog niet volledig begrepen. Eerdere studies zijn vooral verricht bij fragiele en beperkte ouderen. Echter, goed functionerende jonge ouderen zijn mogelijk een betere kandidaat voor…

De waarde van gezondheidspsychologie voor fysiotherapeuten

Drs. P. van Burken (fysiotherapeut / psycholoog) Elke fysiotherapeut in Nederland kent waarschijnlijk het begrip ‘biopsychosociale model’. Het beeld dat men daarbij heeft en de gedragsmatige consequenties voor het therapeutische handelen blijkt echter onder fysiotherapeuten te verschillen. Zo reageerde een beginnend master student MT tijdens een uitleg over de basis aspecten van het biopsychosociale model…

Algemene strategieën om positieve emoties te versterken of te dempen

De manier waarop patiënten met positieve emoties omgaan is van cruciaal belang voor zijn welzijn. Het koesteren (savoring) van positieve emoties versterkt doorgaans zijn welzijn, het dempen van positieve emoties vermindert het. De ‘broaden-and-build theory’ van Fredrickson beschrijft het proces waarop positieve emoties bijdragen aan de opbouw van duurzame bronnen die op hun beurt bijdragen…

Het zelfbeeld van de chronische pijnpatiënt bepaalt mede zijn negatieve emoties

Als mensen veranderen van gezonde volwassenen naar iemand met chronische pijn ligt het voor de hand dat dit proces een verandering zal geven in het zelfbeeld. De Self-Discrepancy Theory (SDT) van Higgins stelt dat discrepanties tussen het actuele zelfbeeld enerzijds en het ideaalbeeld of morele zelfbeeld anderzijds verschillende emoties triggert. In tabel 1 staan enkele…

Positief over fysieke activiteiten, maar onbewust een afkeer

Recent onderzoek toont dat zowel expliciete als impliciete attitude ten aanzien van fysieke activiteiten gecorreleerd zijn met objectieve metingen van de mate van fysieke activiteiten. Met expliciete attitude ten aanzien van fysieke activiteiten wordt bedoeld: de evaluatie die de patiënt zelf ‘verbaal’ rapporteert over of hij positief of negatief staat ten opzichte van het doen…

Reframing: het is maar hoe je tegen spanningsgevoelens aankijkt

Binnen de fysiotherapie zijn we ondertussen bekend met de term aspecifieke ‘arousal’, een term geleend uit de psychofysiologie. Omdat arousal nogal een ‘fuzzy’ concept is, zowel talig als psychologisch, is er ruimte om de ervaren arousal zowel positief als negatief te interpreteren. Al tientallen jaren bestuderen sociaal psychologen het effect van positieve of negatieve duiding…

Kunnen psychologische factoren nekklachten voorspellen?

Het biopsychosociale model verbreed het biomedische model met een psychologische en een sociale dimensie. Veel experimenteel en klinisch onderzoek laat zien dat psychologische factoren inderdaad een positieve of negatieve invloed kunnen uitoefenen op de pijn en beperking in de breedste zin van het woord. De auteurs van dit artikel namen dit als uitgangspunt. Ze wilden…

Hoe zeg je het: gezondheidswinst vergroten of het verlies beperken?

Er zijn aanwijzingen dat het benadrukken van de gezondheidswinst tot meer gedragsverandering leidt dan het benadrukken van de gezondheidsrisico’s’. Bij winst-framing benadrukt men de voordelen van het doen van het gedragsvoorstel, bij verlies-framing benadrukt men de risico’s (kosten) van het nalaten van het gedragsvoorstel. De auteurs onderzochten dit effect van de boodschap bij diabetes patiënten…

Het gebruik van pijn-woorden activeert de pijn-neuromatrix

Het is bekend dat het zien van pijnlijke gezichten of verbeelden dat men zelf pijn heeft de pijn-neuromatrix kan activeren, ook al is er geen noxische stimuli aanwezig. Er is echter nog weinig onderzoek gedaan of pijngerelateerde woorden de pijn-neuromatrix kunnen activeren. De auteurs van dit artikel deden hier onderzoek naar. Ze onderzochten het effect…

Cognitieve defusie geeft patiënt afstand tot negatieve gedachten

Mensen kunnen twee posities innemen ten aanzien van hun gedachten. Ze kunnen met hun gedachten gefuseerd zijn (in hun gedachten opgaan, ermee samenvallen) of ze kunnen hun gedachte meer afstandelijk bekijken. Doorgaans proberen mensen nare gedachten te vermijden, te onderdrukken of zich af te leiden. Onderzoek toont dat dit soms het paradoxale effect heeft en…

Wat te doen met overmatig piekerende patiënten: worry exposure?

Jezelf blootstellen aan piekergedachten om overmatig piekeren te verminderen werd in 1992 door Craske, e.a. ontwikkeld. Het kan een bruikbare techniek zijn vooral als men veel piekert over hypothetische beangstigende gebeurtenissen. Piekeren is volgens de auteurs van dit artikel op te vatten als een poging om mentaal problemen op te lossen. Piekeren kenmerkt zich meer…

Respiratoire abnormaliteiten bij een subgroep van patiënten met paniekstoornis

Wat tegenwoordig paniekstoornis heet kwam de fysiotherapeut vroeger vaak tegen als de patiënt met het hyperventilatiesyndroom. Hoewel het hyperventilatie concept sterk onder vuur heeft gelegen, zijn er ondertussen toch duidelijke aanwijzingen voor een betrokkenheid van het respiratoire systeem bij paniekstoornis. De auteurs geven een overzicht vanuit de recente literatuur. Paniekstoornis met prominente respiratoire symptomen –…

Hoe minder mindfull de patiënt is des te sterker spelen de factoren van het fear-avoidance model

Volgens de auteurs van dit artikel leidt catastroferen over pijn tot (bewegings)angst en vermijding. Catastroferen over pijn bepaalt voor 7-31% de variatie in pijn intensiteit. Een manier om catastroferen te beïnvloeden is via cognitief-gedragsmatige interventies. Een recente ontwikkeling is de inzet van mindfulness. Het gaat er daarbij niet om de innerlijke ervaring van pijn te…

Kies je woorden met zorg: ‘ik heb de indruk dat…’ versus ‘het is duidelijk dat…’

Overtuiging of zekerheid (confidence or certainty) verwijst naar de sterkte van opvattingen over de juistheid of kwaliteit van een voorspelling, beoordeling of keuze. Het varieert op een continuüm tussen absoluut zeker zijn tot absolute twijfel. Onderzoek toont dat de mate van zekerheid die men in stukjes zin uitdrukt een sterke invloed op de luisteraar kan…

Relaxatie training bij chronische musculoskeletale pijn: geen wondermiddel maar wel zinvol

De neurobiologische mechanismen onder chronische musculoskeletale pijn zijn gecompliceerd. Wat in ieder geval duidelijk is is dat er een relatie kan zijn met stress. Stress kan zowel een reactie zijn op chronische pijn, als een risicofactor voor de ontwikkeling van chronische pijn. Dit kan onder andere verlopen via een langdurige spiertonus toename, maar ook via…

Chronisch pijngedrag leidt voor een deel een eigen leven

Pijngedrag kan volgens de auteurs van dit artikel onderscheiden worden in communicatief pijngedrag (bijv grimassentrekken en vocalisaties) en beschermend pijngedrag (bijv. steunen en wrijven). Zie voor een beschouwing over communicatief en beschermend pijngedrag: https://psychfysio.nl/nieuws/3_10_1.html Pijngedrag is gecorreleerd met diverse negatieve uitkomsten zoals sterkere functionele beperkingen en verminderde tolerantie voor fysieke activiteiten. Pijngedrag kort na een…