Archief voor juli 2010
Psychologische interventies bij fibromyalgie verlichten pijn, slaapproblemen, catastroferen, functionele status en gedeprimeerdheid
De reviews die al zijn gedaan naar het effect van psychologische interventies bij fibromyalgie geven geen eenduidige conclusies. Bovendien is bij geen enkele review een meta-analytische methode gebruikt om de sterkte van het effect te bepalen. Dit zijn redenen voor de auteurs om zelf een meta-analyse op te zetten. Methode Via PubMed, PsychINFO en Cochrane…
Lees meerVerslechtert praten en denken over teleurstelling de houding van de patiënt?
De auteurs van dit artikel stellen dat mensen niet alleen kennis van concrete zaken hebben, maar ook van meer abstracte concepten zoals hoop, boosheid, en vertrouwen. We weten de ander daarbij doorgaans denkt, voelt en doet en welke situaties het betreft. Het is interessant te weten hoe deze emotionele conceptuele kennis is gerepresenteerd. Recent stelt…
Lees meerPsychologische flexibiliteit ook van belang voor de patiënt met chronische pijn in de eerste lijn
Psychologische flexibiliteit bestaat uit een geheel van processen waardoor mensen instaat zijn belangrijke levenswaarden in hun leven na te streven. Psychologische starheid is het tegengestelde proces waardoor mensen opgesloten raken in een beperkte set van disfunctionele ideeën en levenswaarden. Deze twee levensposities bepalen in belangrijke mate hoe mensen met chronische pijn functioneren. Een typering van…
Lees meerPaniekgevoelens hangen samen met domein specifieke gevoeligheden
Er zijn veel psychologische theorieën rond paniek aanvallen, maar angst voor angstsensaties blijkt in elke model een rol te spelen. Angstsensitiviteit (anxiety sensitivity) is een persoonskenmerk die de kans op paniekaanvallen vergroot. Angst sensitiviteit kan echter niet alle paniekgevoelens volledig verklaren dus moeten ook andere factoren een rol spelen. Contextuele factoren die een signaal vormen…
Lees meerDe patiënt motiveren door hem bang te maken kan averechts werken bij cognitieve vermijders
Om een patiënt te motiveren tot gedragsveranderingen maken hulpverleners vaak gebruik van angst inducerende boodschappen. Het is echter maar de vraag of patiënten inderdaad hun gedrag veranderen ter voorkoming van de gesuggereerde gezondheidsdreiging. De Extended Parallel Proces Model (EPPM) van Witte, e.a. (2000) stelt dat de ontvanger van de angstige boodschap eerst de ernst van…
Lees meerAansluiten en werken met de mentale tijdlijnen van de patiënt
Als patiënten spreken over gebeurtenissen in het verleden, heden of toekomst dan hebben ze daar vaak onbewust een ruimtelijk locatie voor. Ze zeggen bijvoorbeeld ‘dat ligt ver achter me’ en maken daarbij een gebaar naar achteren. Daarmee geven ze zowel in woorden als gebaren aan dat de ruimtelijke weergave van het verleden qua locatie ergens…
Lees meerDoen waar je goed in bent verhoogt je welzijn
Positieve psychologie gaat er vanuit dat het hebben en inzetten van je persoonlijke sterktes in het dagelijks leven of werk leidt tot energieke ervaringen en verhoogd welzijn. Sterktes worden gedefinieerd als: “…een natuurlijke capaciteit in gedrag, denken of voelen dat ervoor zorgt dat men optimaal functioneert en presteert in het nastreven van gewaardeerde doelen.” Er…
Lees meerDagelijkse retrospectieve pijnmeting is betrouwbaarder dan wekelijkse meting
Als je een patiënt vraagt hoeveel pijn hij de afgelopen week heeft gehad, dan moet hij daar retrospectief een antwoord op formuleren. Dergelijke retrospectieve pijnrapportages kunnen vertekend worden door de piekwaarde en de eindwaarde van de pijn gedurende de periodemeting. Bovendien beïnvloedt het actuele pijn niveau van de patiënt zijn retrospectieve pijnoordeel. In die zin…
Lees meerKwaliteit van de therapeutische relatie bepaalt de uitkomst van fysiotherapie
De kwaliteit van de therapeutische relatie wordt traditioneel gezien als een belangrijke variabele die de uitkomst van de therapie bepaalt. Deze relatie wordt ook wel werkrelatie, therapeutische alliantie of rapport genoemd. Dat de therapeutische relatie belangrijk is voor het resultaat van de therapie vermoede Freud al. Hij verwees daarbij naar een gevoel van samenwerken, warmte…
Lees meerKan mijn patiënt last hebben van onbewuste stress?
De auteurs van dit artikel geven een overzicht van de relatie onbewuste stress en gezondheidsproblematiek. De reactiviteit hypothese stelt dat de fysiologische activatie die tijdens een stressvolle gebeurtenis ontstaat voldoende is om de gezondheid te ondermijnen. Recent zijn er twijfels over de juistheid van deze hypothese gerezen. Ze zegt namelijk niets over de verlengde fysiologische…
Lees meerProgressieve relaxatie met geleide fantasie verlicht bij chronische musculoskeletale pijn
De auteurs geven aan dat er in de huidige onderzoeksliteratuur veel ondersteuning is voor de effectiviteit van progressieve relaxatie (PR) op klachten als misselijkheid, duizeligheid, pijn, depressie, angst en slaapproblemen. De effect sterkte is doorgaans ‘moderate’. Veel studies naar progressieve relaxatie verweven geleide fantasie (Guided Imagery) in de protocollen. In het huidige onderzoek willen de…
Lees meerBewegen in het kader van leuke, plezierige, zinvolle of interessante activiteiten maakt gelukkig
Subjectief welzijn is voor ongeveer 50% genetisch bepaald, voor 10% bepaald door omgevings of levensomstandigheden en 40% door intentionele acties. Positief psychologische interventies blijken effectief om subjectief welzijn (geluk) te verhogen (zie: https://psychfysio.nl/nieuws/3_20_1.html). Het is nog onduidelijk of al bestaande klinische interventies het welzijn kunnen verhogen. Een bekende interventie die aansluit bij de ‘40% intentionele…
Lees meerAdemtraining weer rationeel bij patiënten met paniekgevoelens?
Psychologische behandelingen voor paniekstoornis (met of zonder agorafobie) is effectief gebleken. Het is echter nog onduidelijk hoe of waarom bijvoorbeeld ademtraining of cognitieve therapie werkt. Vreemd genoeg hebben studies die gericht zijn op ademtraining nooit de hypocapnie geobserveerd tijdens die training. Bij Capnometry-assisted respiratory training (CART) gebeurt dit wel. CART is een systematische methode waarin…
Lees meerBoze fibromyalgie patiënten die daar niets van laten merken hebben meer pijn
De auteurs in dit artikel gaan in op de relatie tussen boosheid en pijn. Door verschillende biologische en gedragsmatige mechanismen ervaren patiënt met fibromyalgie een toename in pijn door emoties. Vooral boosheid kan nadelig zijn bij chronische pijn. Boosheid versterkt de pijn sterker dan angst en depressie. Hoe men de boosheid reguleert is ook van…
Lees meerHet positief psychologische construct ‘dankbaarheid’ nader bekeken
Onderzoek naar de effecten van dankbaarheid is de laatste jaren enorm toegenomen. De auteurs van dit artikel geven een overzicht van de relatie tussen dankbaarheid en welzijn, en de interventies om welzijn te verhogen. Dankbaarheid is een emotie die verschijnt als mensen hulp krijgen die waargenomen wordt als kostbaar, waardevol, en altruïstisch. Deze definitie moet…
Lees meerFysiotherapeut bepaalt sterker het effect bij rug- en nekklachten dan de interventie.
De auteurs van dit artikelen stellen dat de specifieke behandelaar soms in sterkere mate het behandel effect bepaalt dan de specifieke interventie. Bij complexe behandelingen zoals psychotherapie blijkt het behandelaareffect meer variatie in de uitkomst te verklaren dan het specifieke interventie effect (Kim, e.a. 2006). Een zelfde verhouding heeft men gevonden bij de uitkomsten van…
Lees meerZelfhulp (bibliotherapie) bij paniek werkt goed, mits er een duidelijke deadline is
Een meta-analyse rond zelfhulp interventies bij angst laat een effect sterkte van rond de d=0,53-0,56 zien tussen controle groepen bij paniek. Deze effectsterkte is vergelijkbaar met directe therapeutische contacten. Bibliotherapie is ook geopperd. De patiënt neemt dan zelf een boek door. Mogelijk is deze zelfstandige therapie voor gecompliceerde problemen onvoldoende, en is het moeilijk voor…
Lees meer