Archief voor juli 2009
Spierspanning rond de kaakgewrichten verminderen
In dit artikel geeft de auteur een overzicht van de rol van spierspanning bij TMD pijn. De pijn bij temporomandibulaire pijnpatiënten lokaliseert zich in de kauwspieren, de preauriculaire regio en/of in het temporomandibulaire gewricht. 3%-15% van de algemene populatie heeft dermate veel pijn of verlies van functie dat men er professionele hulp voor zoekt. De…
Lees meerSickness behavior: infecties, je moe en ziek voelen en depressie
In dit artikel beschrijft de auteur de ontwikkeling van onderzoek naar sickness behavior. Aanvankelijk gaat het onderzoek naar sickness behavior eerst in de richting van geconditioneerde smaak aversie. Daarbij bleek dat ratten die een misselijk makende stof in hun drinkwater aangeboden kregen vermijdingsgedrag ontwikkelden, ook al duurde het enige tijd om de misselijkheid te laten…
Lees meerFibromyalgie bezien vanuit de complexity theory
De auteurs van dit artikel verdedigen de hypothese dat fibromyalgie en bijvoorbeeld het chronische vermoeidheid syndroom beter te begrijpen zijn vanuit de Complexity Theory dan vanuit lineaire causale modellen. Bij lineaire causale modellen veronderstelt men dat oorzaak en gevolg proportioneel lineair samenhangen: hoe sterker de stimulus hoe sterker de respons. Er zijn echter systemen waarbij…
Lees meerFeldenkrais methode binnen een fysiotherapeutische setting
De auteurs van dit hoofdstuk geven een uitgebreid overzicht van de beginselen en de effecten van Feldenkrais binnen de revalidatie setting. Moshe Feldenkrais Feldenkrais (1904-1984) was een natuurkundige die zich op jonge leeftijd toelegde op Judo. Hij geeft daar veel lessen in en draagt bij aan de ontwikkeling van Judo. Op basis van deze ervaringen…
Lees meerFeldenkrais niet inzetten voor extern motorisch presteren, maar voor intern psychologisch reguleren!
Stephens (zie ook Stephens 2009) is positief over de effecten van Feldenkrais op pijn, houding, ademen etc, maar benadrukt ook de slechte methodologische kwaliteit van het onderzoek. Andere auteurs zoals Ives (in dit artikel) zijn kritischer en vinden de effecten marginaal. De sterkste bewijzen zijn er voor de psychologische effecten. Ives zet allerlei methodologische kanttekeningen…
Lees meerMindful bewegen (Tai chi) bevordert psychologisch welzijn en vermindert stress
Er zijn vijf verschillende stijlen van Tai Chi. Alle vijf benadrukken ze tijdens bewegen; relaxatie, mentale concentratie, en goede coördinatie. Tai Chi kenmerkt zich door traag en ononderbroken bewegen, met de aandacht gericht op het bewegen. De bewegingen worden licht en zacht uitgevoerd. De actieve concentratie op de beweging helpt bij de vloeiende bewegingsuitvoering. De…
Lees meerAdequaat energiemanagement voorwaarde voor effectieve therapie bij het chronische vermoeidheidssyndroom
Een meta-analyse van Price e.e. 2008 toont dat cognitieve gedragstherapie (CGT) bij 40% van de patiënten met het chronische vermoeidheidssyndroom een gunstig effect heeft, tegen 26% bij gangbare zorg. Degene die het programma afmaken is dit positieve effect minimaal 1 tot 7 maanden aantoonbaar. Als men de drop-out meerekent vervalt dit effect op de follow-up.…
Lees meerEenvoudige adviezen door fysiotherapeut kunnen de patiënt helpen te stoppen met roken
Roken in een belangrijke oorzaak van COPD, hartaandoeningen, hypertensie en CVA, en vele kankersoorten. Het versterkt arteriosclerose. Roken is geassocieerd met meer botbreuken en vertraagd bindweefsel herstel. Gezondheidswerkers kunnen een belangrijke rol spelen om de patiënt te helpen met stoppen met roken. Niet elke roker krijgt tijdens het bezoek aan de gezondheidszorg het advies te…
Lees meerRoken is geassocieerd met meer pijnklachten bij chronische pijnpatiënten (TMD)
Roken blijkt volgens de auteurs geassocieerd te zijn met meer pijn en functiebeperkingen onder chronische pijnpatiënten, waaronder fibromyalgie en chronische lage rugklachten. In de algemene populatie blijken rokers vaker een pijnlijke aandoening te hebben. Hoewel roken niet geassocieerd is met een hogere prevalentie van pijnlijke temporomandibulaire aandoeningen (TMD), is roken misschien wel geassocieerd met meer…
Lees meerZonder schaamte patiënten met lage rugpijn masseren?
Vraag fysiotherapeuten in een formele groep wie er bij aspecifieke lage rugklachten nog masseert. Afhankelijk van de context steekt niemand zijn hand op of hooguit voorzichtig half zodat die op elk moment weer teruggetrokken kan worden. Een enkele keer gaat een hand voluit omhoog terwijl je uitdagend aangekeken wordt. Je ziet de groepsgenoten dan denken…
Lees meerDat de fysiotherapeut iets over zichzelf aan de patiënt vertelt is gunstig, maar er zijn grenzen
Meer dan 90% van de therapeuten onthullen tijdens de therapie weleens iets over zichzelf (selfdisclosure). Omdat niet altijd duidelijk is wat het effect daarvan is deden de auteurs hier een omvangrijk literatuuronderzoek naar. Als algemene regel geldt dat selfdisclosure gunstig is. In 80% van de onderzoeken zijn de effecten van selfdisclosure gunstig, in 20% ongunstig.…
Lees meerInterventies geïnspireerd op de positieve psychologie werken: ze verhogen het subjectieve welzijn
Omdat ‘gelukkig zijn’ zowel de oorzaak als het gevolg is van veel wenselijke levensuitkomsten (carrière succes, huwelijk, en gezondheid) is het belangrijk middelen te kennen die mensen hierin ondersteunen. Positief psychologische interventies zijn hier veelbelovend. Positief psychologische interventies richten zich op het bevorderen van de sterktes (goede kanten) van de mens en niet zozeer op…
Lees meerKorte scholing kan behandelfilosofie van fysiotherapeut verbeteren
De opvattingen over nekpijn (ziekteperceptie) die fysiotherapeuten hebben zullen doorwerken in de wijze waarop ze patiënten behandelen. Men kan de benadering van de fysiotherapeut globaal indelen in biomedisch versus biopsychososciaal. De biomedische benadering zal zich vooral via een pijn contingente benadering richten op het verminderen van pijn en andere stoornissen. De biopsychosociale benadering zal zich…
Lees meerNocebo-effect activeert negatief lichaamsgevoel in de hersenen
Somatoforme stoornissen, functioneel somatische syndromen en psychosomatische aandoeningen kenmerken zich door een aanzienlijke discrepantie tussen gerapporteerde symptomen en objectieve somatische bevindingen. Momenteel is het algemeen bekend dat hogere cognitieve functies zoals attituden, overtuigingen en verwachtingen de pijnervaring (of andere klachten) mede bepalen. De sensorisch discriminatieve dimensie van pijn is gerepresenteerd in de primaire- en secundaire…
Lees meerPijngedrag, een miskende dimensie binnen de fysiotherapie
De auteur start zijn artikel met de volgende twee constateringen: “… mensen met pijn verschillen niet alleen van mensen zonder pijn in hoe ze zich voelen, maar ze verschillen ook in hoe ze zich gedragen” Ondanks de robuuste relatie tussen pijn en pijngedrag (grimassen, manken, activiteiten vermijden, niet meer werken etc) is gedrag geen onderdeel…
Lees meerDe effecten van T’ai Chi Ch’uan op psychologische aspecten van de gezondheid
[Oorspronkelijke bijdrage] ‘After practicing T’ai Chi Ch’uan for twenty-nine years, I discovered that it could raise the spirit, increase strength, and eliminate illness.’ Cheng Man Ch’ing[13] Tegenwoordig wordt sport en fysieke activiteit reeds gezien als een therapie voor psychologische problemen (bijvoorbeeld Running-therapie). Therapieën gebaseerd op Oosterse tradities, welke meer ontspannende en meditatieve aspecten includeren, worden…
Lees meerVoelen, benoemen en begrijpen: een algemeen menselijk proces voor zelfregulatie
Aandacht voor lichamelijke gevoelens kan een patiënt op het spoor brengen dat zich op psychologisch vlak iets binnen hem/haar speelt. Vaak is dit lijfgevoel (felt sense) aanvankelijk vaag en nog niet vertaald in woorden, beelden of handelen. Veel patiënten vinden het moeilijk om de woorden te vinden die passen bij wat je lijfelijk voelt ten…
Lees meerDe psychofysiologie van musculoskeletale stoornissen
Er is in de literatuur veel bewijs dat psychologische factoren en sociale factoren een rol spelen in de ontwikkeling van chronische musculoskeletale pijn. De pathofysiologische processen die hierbij zijn betrokken zijn echter nog onduidelijk. Vaak noemt men wel een relatie tussen negatieve emoties (angst) en een toename in arousal, maar men werkt dit zelden uit…
Lees meerZiekterepresentaties kunnen op onbewusteniveau invloed uitoefenen op behandelgedrag
Mensen proberen vanuit een ‘leken’-perspectief hun symptomen/klachten te interpreteren en te begrijpen. Ze zijn daarbij in belangrijke mate gericht op het inschatten van de mate van ziektedreiging. Als de waargenomen ziektedreiging hoog wordt gaan ze stappen ondernemen (coping bedrag) om deze dreiging te verminderen. Het Common Sense Model of illness representations (CSM) van Leventhal (e.a.2008)…
Lees meerStress en arousal verschillen, maar vertonen ook overlap
De auteurs willen de overeenkomsten en verschillen tussen stress zoals gedefinieerd door de grondlegger Hans Selye en arousal binnen het centrale zenuwstelsel beschrijven. De Hongaar Hans Selye introduceerde de door ons allen gebruikte term stress. Hij ontdekte dat een breed scala van uiteenlopende ziekten niet alleen verschillen hadden, maar ook overeenkomsten. Overeenkomsten die wij nu…
Lees meer