Werken met musculoskeletale klachten. Wie kan dat?

De mogelijkheid om te werken (work ability, WA) bij mensen met gezondheidsproblemen beïnvloedt de mogelijkheid om te werken tot de pensioenleeftijd. Musculoskeletale problemen komen het meest voor. Musculoskeletale pijnklachten op verschillende locaties in het lichaam is sterk gerelateerd met verminderde mogelijkheid om te werken. Een afname in WA is geassocieerd met fysiek zwaar werk en werkdruk en er zijn aanwijzingen dat psychosociale factoren als controle in het werk en ondersteuning een positieve invloed hebben op WA. Daarnaast is WA gerelateerd aan een gezonde leefstijl en psychosociale factoren in de privé situatie.
Musculoskeletale pijn is niet direct een sterke determinant voor WA. Het is mogelijk dat musculoskeletale pijn niet leidt tot een afname in WA als er genoeg gunstige factoren tegenover staan. Fysiotherapeuten kunnen deze informatie gebruiken om hun patiënten hier over voor te lichten. Het doel van deze studie is dan ook hoe de mogelijkheid om te werken (WA) in stand kan blijven ondanks musculoskeletale klachten en welke factoren daar een rol in spelen.

Methode

Deelnemers aan het onderzoek waren Finse mensen in de leeftijd van 30 tot 64 jaar. Het onderzoek bestond uit een interview, vragenlijsten en klinische onderzoeken. 3884 Mensen (1351 met musculoskeletale klachten (MSP)) namen deel aan het gezondheidsonderzoek door een arts. Informatie over pijn op 18 locaties in het lichaam werden verzameld en gecombineerd in 4 hoofdgroepen: nek en schouders, lage rug, bovenste extremiteiten en onderste extremiteiten. Pijn in twee of meer hoofdgroepen werd gedefinieerd als MSP.

In het interview werd de volgende informatie uitgevraagd:

• Mogelijkheid tot werk (WA).
• Wat voor werk.
• Fysieke belasting van het werk.
• Controle over werktijden (inclusief score op 5-punts Likert schaal).
• Mogelijkheden tot scholing.
• Support van collega’s en leidinggevenden.

Werkdruk werd berekend als de score op controle over het werk. Verder werden BMI, roken, gebruik van alcohol, sporten en hobby’s uitgevraagd en genoteerd. Als niet-werkgerelateerde psychosociale factoren werd de steun van de partner en steun van vrienden/familie uitgevraagd en of er sprake was van eventuele geldzorgen.

Resultaten

De prevalentie van MSP was gemiddeld 36% (42% bij vrouwen, 30% bij mannen), waarvan het uiteen liep van 30% in de leeftijdsgroep 30-44 tot 41% bij mensen tussen 45 en 64 jaar. Van de mensen met MSP had 92% minstens een pijnlocatie in de rug en 77% had nek pijn. Van de mensen met MSP had 48% van de vrouwen en 37% van de mannen goed de mogelijkheid om te werken. Dit nam wel af met de leeftijd binnen alle leeftijdsgroepen; de gemiddelde afname in WA was ongeveer 4% per leeftijdsjaar Goede WA was geassocieerd met:

• lichte taken,
• zo min mogelijk gebruik van vibrerende apparaten,
• weinig repetitieve bewegingen,
• gebrek aan hoge werkdruk,
• goede controle over werktijden,
• goede scholingsmogelijkheden om de vaardigheden te verbeteren,
• hoge sociale support van leidinggevenden en collega’s.

Een goede WA was ook geassocieerd met een goede gezondheid, zoals vrij zijn van musculoskeletale en mentale stoornissen en geen last hebben van slaperigheid overdag. Van de leefstijlfactoren was WA vooral geassocieerd met een lage alcohol consumptie bij mannen. Ook het hebben van genoeg financiële middelen had een relatie met WA. Bij mannen werd ook een relatie gevonden tussen support van de partner en WA.

Opmerkingen samenvatter

In de werkende populatie in Finland van 30 jaar en ouder had 1 op de 3 mensen musculoskeletale pijn in tenminste twee locaties in het lichaam. Mensen met musculoskeletale klachten waren minder goed in staat om te werken dan mensen zonder klachten.
Over het algemeen was de WA bij vrouwen met MSP groter dan die bij mannen. Dit kan komen door fysieke belasting van het werk. Een goede WA was duidelijk gerelateerd met support van de leidinggevenden bij mannen en van collega’s bij jongere mensen. Dat mensen met voldoende financiële middelen een betere WA hadden kan komen door verminderde zorgen over economische zekerheid waardoor er minder mentale druk ontstaat en men daardoor beter om kan gaan met pijn. Een andere relatie kan zijn dat een goede WA leidt tot betere verdiensten.

Ondanks dat MSP relatief veel voorkomt onder werkende mensen en geassocieerd is met een afgenomen WA, ervaren veel mensen toch goede mogelijkheden om te werken. Voor fysiotherapeuten betekent dat dat ze patiënten met musculoskeletale pijn moeten aansporen te streven naar het optimaliseren van bijvoorbeeld de werkomstandigheden, steun en leefstijl zodat de musculoskeletale pijn minder het werkvermogen ondermijnt.