Toevoegen massage aan oefentherapie bij nekpijn effectief op korte termijn

Mechanische nekpijn wordt gedefinieerd als gegeneraliseerde nek en/of schouderpijn waarbij symptomen worden uitgelokt door bewegingen van de nek, houding of palpatie van de cervicale spieren. Factoren als repetitieve handelingen (zoals langdurig computergebruik) spelen hierbij een rol, maar daarnaast zijn er ook psychosociale aspecten die meespelen, zoals bijvoorbeeld stress. Langdurige blootstelling aan deze mechanische en psychosociale stressoren kunnen mechanische nekpijn tot gevolg hebben. Recente studies tonen aan dat bij mensen met chronische nekpijn niet alleen de nekregio behandeld moet worden, maar ook algehele fitheid en de psychosociale aspecten meegenomen moeten worden in de therapie.
Oefentherapie en manuele therapie zijn beide bewezen effectief bij mechanische nekpijn.
Connective Tissue Massage (CMT) is een manuele reflex therapie, gericht op het rekken van de omliggende weefsels om zo een reflex effect van het autonome zenuwstelsel uit te lokken. CTM zou meerdere gunstige effecten hebben. Gebaseerd op de gate control theorie zou het pijnverminderend kunnen werken via pre- en postsynaptische inhibitie. Daarnaast zou het stress en angstgevoelens kunnen verminderen. Doel van dit RCT is om de effectiviteit te bepalen van het toevoegen van CMT aan oefentherapie en cervicale en scapulothoracale stabilisatie oefeningen.

Methode

Mensen met chronische nekpijn (meer dan 3 maanden) met een leeftijd tussen de 18 en 65 jaar werden geïncludeerd als ze een score van minstens 10 punten hadden op de Neck Disability Index (NDI; Childs 2008). Mensen met een onderliggende diagnose als bijvoorbeeld stenose of reumatologische aandoeningen werden geëxcludeerd. Ook mensen die de afgelopen 3 maanden al in behandeling waren geweest, werden uitgesloten van deelname. De deelnemers werden gerandomiseerd ingedeeld in twee groepen. Groep 1 kreeg stabilisatie oefeningen gecombineerd met CTM, groep 2 kreeg alleen de oefeningen. Metingen die werden gedaan waren:

• Pijn; door middel van de VAS-schaal (Clark 2003).
• Drukpijn (Pressure Pain Treshold, PPT) werd bilateraal gemeten met een digitale algometer. Locatie hiervan was midden tussen C7 en het acriomion, op de m. trapezius descendens.
• Angst gemeten met de Spielberger State Trait Anxiety Inventory (SSTAI; Onder 1985). Dit is een valide zelf-gerapporteerde vragenlijst die zowel huidige gevoelens inventariseert (state anxiety) als continue gevoelens (trait anxiety).
• Kwaliteit van leven werd gemeten met de Short Form-36 (SF-36, Kocyigit 1999).

De interventies werden gegeven gedurende 4 weken met een frequentie van 3 keer per week. Een sessie duurde 40-45 minuten. De behandeling vond plaats in groepen van maximaal 5 personen. De cervicale en scapulothoracale stabilisatie oefeningen werden volgens een gestandaardiseerd protocol uitgevoerd, waarbij de parameters individueel werden aangepast op basis van pijn en vermoeidheid. De CMT duurde 5 tot 20 minuten, afhankelijk van de vasculaire respons.

Resultaten

Zestig mensen hebben deelgenomen aan het onderzoek, 30 deelnemers in iedere groep. Bij baseline was er al een verschil tussen de groepen; de mensen in groep 1 gaven een grotere pijnintensiteit ’s nachts aan, maar ook een hogere PPT aan de rechterzijde.
Aan het einde van de interventie liet vergelijking tussen de groepen zien dat en significante verbeteringen in groep 1 waren op het gebied van pijn intensiteit ’s nachts, PPT, huidige gevoelens en de mentale component op de SF-36. Binnen beide groepen was er een significante vooruitgang op de SSTAI en op het fysieke component van de SF-36. Daarnaast liet groep 1 ook een significante verbetering zien op de PPT en de mentale component van de SF-36.

Opmerkingen samenvatter

Concluderend kan gezegd worden dat de stabilisatieoefeningen een gunstig effect hadden op pijn, state anxiety en het fysieke aspect van de kwaliteit van leven. Door het toevoegen van CTM aan deze behandeling nam ook de PPT toe en de mentale component van de kwaliteit van leven. Het verschil in pijnintensiteit in de nacht is niet betrouwbaar te interpreteren vanwege het significante verschil bij baseline.
Dit onderzoek lijkt er dus op te wijzen dat toevoeging van Connective Tissue Massage aan oefentherapie een gunstige invloed heeft op het herstel van nekpijn. Kanttekening hierbij is wel dat de deelnemers 3x per week gedurende 4 weken die behandeling kregen, dus of er verschil is op de lange termijn en deze vorm van massage dus ook echt voor een langdurig beter resultaat zorgt, is niet te zeggen.