Persoonlijkheid van de patiënt voorspelt kinesiofobie

Group of paper airplane in one direction and with one individual pointing in the different way, can be used leadership/individuality concepts.( 3d render )

Mensen met chronische lage rugpijn scoren anders op de persoonlijkheidskenmerken op de Big Five dan de algemene bevolking. Bovendien zijn er verbanden te zien tussen bepaalde eigenschappen en angst, depressie en vermijdingsgedrag. Dat blijkt uit onderzoek onder 102 mensen met lage rugpijn. Het (h)erkennen van deze persoonlijkheidskenmerken kan helpen om een beter gerichte interventie op te zetten.

Chronische lage rugpijn is niet (alleen) een fysieke klacht, maar komt voort of wordt onderhouden uit een combinatie van fysieke, psychische en sociale factoren. Eerdere onderzoeken suggereren dat het chronisch worden van pijn mogelijk meer te maken heeft met psychische factoren dan fysieke of sociale factoren. Zulke psychische factoren zijn bijvoorbeeld depressie, angst en angstvermijding. Het welzijn van een patiënt hangt ook meer samen met psychologische factoren en subjectieve metingen dan met objectieve maten. Acceptatie en catastroferen over chronische pijn zijn bijvoorbeeld geassocieerd met persoonlijkheidskenmerken van iemand. De persoonlijkheidskenmerken zijn altijd al aanwezig, maar worden versterkt door het optreden van een stressvolle gebeurtenis, zoals chronische pijn.

Mensen verschillen op basis van hun voorkeuren, neigingen en consistentie in gedrag. Het is aangetoond in eerder onderzoek dat het persoonlijkheidstype van invloed kan zijn op de perceptie van de pijn, de duur, en het omgaan met pijnlijke ervaringen. Het lijkt dus van belang om vast te stellen welke persoonlijkheidskenmerken een risico vormen op het ontwikkelen van chronische pijn en interventies in te zetten die daarop aansluiten. Daarbij moet meegenomen worden dat sommige persoonlijkheidskenmerken het risico vergroten, maar andere mogelijk juist beschermend werken.

Deze studie was gericht op het identificeren van de onderscheidende persoonlijkheidskenmerken van een groep mensen met chronische lage rugpijn. Ook kijken de onderzoekers of er associaties zijn tussen die eigenschappen van mensen en angstvermijding, depressieve gevoelens en angstige stemmingen.

TIP:  Het verband tussen chronische pijn en persoonlijkheid

Methode

In deze cross-sectionele studie participeerden volwassenen met chronische niet-specifieke lage rugpijn, die werden doorverwezen naar een multidisciplinair revalidatieprogramma. Van alle patiënten werden verschillende factoren gemeten:

  • Pijn op een VAS-schaal van 0 tot 10
  • Beperkingen gemeten met de Oswestry Disability Index (ODI)
  • Persoonlijkheidskenmerken met de NEO Personality Inventory (NEO PI)–Revised
  • Tampa Scale for Kinesiophobia (TSK) voor de mate van kinesiofobie
  • Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS) voor angstige en depressieve gevoelens.

De persoonlijkheidskenmerken die met de NEO-PI onderzocht werden worden ook wel de Big-Five genoemd:

  • Neuroticisme,
  • Extraversie,
  • Openstaan voor ervaringen,
  • Altruïsme (warmte)
  • Consciëntieusheid (nauwgezetheid)

De resultaten op de NEO-PI werden vergeleken met de standaard normen voor de algehele bevolking.

Resultaten

Er werden 102 mensen geïncludeerd, met een gemiddelde leeftijd van 40,8 jaar. De gemiddelde mate van pijn was een 5,7 op de VAS-schaal en de gemiddelde score op de ODI was 43,0, wat ernstige beperkingen impliceert. Zowel mannen als vrouwen met chronische pijn hadden qua persoonlijkheid significant lagere scores op het domein openstaan voor ervaringen, in vergelijking tot de algehele bevolking. De scores op het persoonlijkheidsdomein consciëntieusheid (nauwgezetheid) waren juist hoger in de patiëntengroep bij zowel mannen als vrouwen. Alleen bij de vrouwen in deze steekproef werden hogere scores op altruïsme gevonden dan de normwaarden.

Wat betreft de associatie tussen persoonlijkheid en disfunctionele pijn-emoties:

De persoonlijkheidskenmerk neuroticisme was geassocieerd met hogere kinesiofobie, depressie en angstscores, waarbij angst de sterkste associatie had. Dit was niet afhankelijk van geslacht, leeftijd, duur van de klachten en pijnniveau. De persoonlijkheidskenmerken extraversie en openstaan voor ervaringen toonden een zwakke negatieve associatie met depressiescores, wat wil zeggen dat mensen die hoog scoren op die schalen minder depressieve gevoelens hadden. Eenzelfde negatieve correlatie was ook te zien tussen extraversie en kinesiofobie; hoe meer extraversie, hoe minder kinesiofobie. Mensen die hoog scoorden op consciëntieusheid hadden ook minder gevoelens van angst en depressie, maar ook dit was een zwakke associatie.

TIP:  Kent de fysiotherapeut de persoonlijkheid van zijn chronische pijnpatiënt?

Conclusie en opmerkingen

Mensen met chronische lage rugpijn laten op de vijf domeinen van persoonlijkheid significant andere scores zien dan de norm binnen de algemene bevolking. Hoewel deze waarden wel duidelijk anders zijn, is er geen sprake van persoonlijkheidsstoornissen. Dit bevestigt dat de persoonlijkheidsstructuur van mensen met chronische pijn vergelijkbaar is met die van de algemene bevolking. De resultaten bevestigen volgens de auteurs de noodzaak om bij iedere individuele patiënt de persoonlijkheid te beoordelen; niet als comorbide psychiatrische stoornis, maar eerder als een inschatting van individuele kwetsbaarheid en veerkracht. Een goede beoordeling van de persoonlijkheid maakt het individualiseren van de behandeling mogelijk, met een grotere kans op een effectievere behandeling. Zo kun je als fysiotherapeut voorzichtig verwachten dat als de patiënt introvert is of hoger scoort op neuroticisme (wat zenuwachtiger over komt en stemmiger is) er mogelijk meer sprake is van kinesiofobie (angst voor pijn bij bewegen). Kinesiofobie is een voorspeller voor het ontstaan van chronische pijn en is binnen de fysiotherapie te behandelen.

Bron: Maha Emad Ibrahim, Kerstin Weber, Delphine S Courvoisier, Stéphane Genevay (2021). Big Five Personality Traits and Disabling Chronic Low Back Pain: Association with Fear-Avoidance, Anxious and Depressive Moods. J Pain Res. 2020; 13: 745–754.

Foto bij artikel door Eoneren / iStock

Bron

Marjolein Streur

Marjolein Streur

Fysiotherapeut/fysiotherapiewetenschapper. Referent/samenvatter. Speerpunt leefstijlcoaching en psychologie. Volgde de universitaire focusopleiding ‘klinische en gezondheidspsychologie’.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 2 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 18 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

2024-2025

Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 16 mei 2025. Prijs € 495,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 31 januari 2025. Prijs € 495,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 7 januari 2025. Prijs € 1695,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 11 januari 2025. Prijs € 995,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 6 februari 2025. Prijs € 1395,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 12 maart 2025. Prijs € 595,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 13 maart 2025. Prijs € 1395,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 22 maart 2025. Prijs € 595,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Data volgen najaar 2025. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb