Onveilig gehechte hulpverlener onderschat steun die pijnpatiënt nodig heeft

De interpretaties en de oordelen die een hulpverlener over zijn patiënt met pijn heeft, beïnvloedt de behandeling die hij geeft. Dat maakt accuraat observeren en interpreteren van pijn een belangrijk thema. Het is echter nog onduidelijk welke karakteristieken van de observator het oordeel over de pijn vertekent. De hechtingsstijl van de hulpverlener (angstig of vermijdend) kan zo’n kenmerk zijn. Volwassenen die een angstige hechtingsstijl hebben zijn bang afgewezen te worden vanuit het idee dat ze weinig waard zijn. Onderzoek naar het geven van steun laat zien dat deze volwassenen geneigd zijn tot overmatige en te opdringerige zorg. Volwassenen die een vermijdende hechtingsstijl hebben wantrouwen intieme relaties en voelen zich daar ongemakkelijk bij. Deze volwassene zijn geneigd (a) te weinig steun te geven, (b) de stress van anderen te minachten, (c) negatieve oordelen over anderen te geven, en (d) pijngedrag minder te accepteren. De auteurs van dit artikel onderzoeken op welke wijze de hechtingstijl het oordeel over de pijnpatiënt beïnvloedt.

Methode

Aan dit onderzoek deden 267 studenten mee. Voor het onderzoek waren twee pijnpatiënt vignetten geschreven. In beide gevallen betrof het een vrouw van 50 jaar met chronische lage rugpijn, waarbij desterkte van de pijn zeven op een schaal van tien was. De copingstrategieën verschilden echter. In de beschrijving van de catastroferende copingstrategie zegt de vrouw dat de pijn ondraaglijk is en zich afvraagt wat het leven zo waard is. In de beschrijving van de afleidingzoekende copingstrategie staat dat de vrouw aan andere dingen probeert te denken en aan activiteiten probeert deel te nemen.
Elke studenten krijgt één van deze twee patiëntenvignetten te lezen, en beantwoordt daarna 12 vragen naar hun mening over de persoon in het vignet. Om een indruk te krijgen over de hechtingstijl van de studenten vulden ze de Revised Experience in Close Relationship Questionnaire (ECR-R: Fraley, e.a., 2000) in.

Resultaten

De dame die in het vignet catastrofeert wordt negatiever beoordeeld dan de dame die afleiding zoekt. Meer specifiek. Men vindt dat de catastrofeerder minder effectief in haar coping is, of minder aantrekkelijk om vriendschap mee te sluiten, minder steun verdient, minder haar best doet de pijn te overwinnen, meer beperkingen heeft, en dat de pijn meer van psychologische oorsprong is.
Belangrijker in dit onderzoek zijn de bevindingen over het effect van de hechtingsstijl. Studenten met een vermijdende hechtingsstijl vinden bij beide vignetten dat er minder steun nodig is, dan de studenten met een veilige hechtingsstijl, en dat de dame in beide vignetten een minder aantrekkelijke kandidaat is voor vriendschap.

Opmerking samenvatter

Dit onderzoek maakt twee zaken duidelijk. Aan de ene kant zijn het de karakteristieken van de pijnpatiënt die ons oordeel over deze persoon met pijn beïnvloedt. Patiënten die catastroferen worden in dit opzicht minder positief beoordeeld. Iemand die catastrofeert communiceert dus een behoefte aan steun, maar krijgt die juist minder. Belangrijk is echter ook dat de karakteristieken van de hulpverlener in het oordeeldoorwerkt. Als een hulpverlener een vermijdende hechtingsstijl heeft vindt hij minder snel dat de pijnpatiënt steun nodig heeft.
Zelfkennis van de hulpverlener over zijn hechtingstijl kan hem bewustmaken voor deze potentiële onderschatting van de ernst van de hulpvraag.