Copingstijlen bij handartrose aangrijpingspunt voor fysiotherapie

9-16-Copingstijlen bij handartrose aangrijpingspunt voor fysiotherapie_158373833

Ziektelast en functionele uitkomsten bij mensen met een chronische aandoening zijn niet alleen afhankelijk van ziekte-specifieke factoren, maar het heeft ook een psychosociaal aspect. Volgens het Common Sense Model (CSM) van Leventhal (Leventhal, 1992) zijn cognitieve en emotionele ziekte percepties en copingstijlen determinanten van gezondheidsuitkomsten. Aangezien copingstijlen veranderbaar zijn, kan dit wellicht een aangrijpingspunt voor therapie zijn. Dit is niet nieuw, maar onderzoek hiernaar is nog weinig uitgevoerd bij mensen met artrose, en zeker data over copingstijlen bij handartrose zijn schaars. Het doel van dit onderzoek is om bij die doelgroep de rol van gewrichtsklachten en copingstijlen op beperkingen vast te stellen.

Methode

Mensen met handartrose die de polikliniek van het Leids Universitair Medisch Centrum bezochten, werden gevraagd mee te doen. Dit onderzoek is deel van een groter onderzoek wat al sinds 2009 wordt uitgevoerd. Bij baseline kregen de deelnemers een lichamelijk onderzoek om de ernst van de ziekte vast te stellen – het aantal aangedane gewrichten, mate van pijnklachten, zwelling en deformiteiten en mobiliteit. Bij baseline en iedere twee jaar daarna kregen de deelnemers een radiologisch onderzoek. Beperkingen werden gemeten met de Functional Index for Hand OA (FIHOA). Copingstijl brachten de onderzoekers in kaart door middel van de Coping with Rheumatic Stressors vragenlijst (CORS).

Resultaten

In totaal namen 314 mensen deel. Na een jaar vulden 173 mensen de vragenlijst nogmaals in. Van deze mensen werd 68% geclassificeerd als fysiek beperkt volgens de afkappunten van de FIHOA. Gewrichten die pijnlijk waren tijdens palpatie, deformiteiten vertoonden en een beperkte bewegingsuitslag hadden, waren onafhankelijk positief geassocieerd met fysieke beperkingen, onafhankelijk van coping stijl. De copingstijl ‘comforting cognitions’(geruststellende gedachten) werd veruit het meest gebruikt bij pijn. Bij het omgaan met beperkingen was optimisme de meest gebruikte copingstijl. Bij het omgaan met afhankelijkheid was dit vooral ‘consideration’. Bij het toenemen van beperkingen namen ook de copingstijlen ‘geruststellende gedachten’ en ‘verminderen van activiteit’ toe. Wanneer men lager scoorde op ‘geruststellende gedachten’ nam de mate van beperkingen toe. Op de lange termijn was dit niet meer te zien. De associatie tussen beperkingen en verminderen van activiteit bleef wel bestaan. Pacing wordt vooral toegepast bij afname van het functioneren.

TIP:  Klachten in beginstadium heup artrose voorspellen verloop ziekte

Opmerkingen samenvatter

Mensen ervaarden meer beperkingen wanneer ze fysieke activiteiten gingen verminderen. Het toepassen van geruststellende gedachten was geassocieerd met minder beperkingen. Ook bij pacing ervaren de mensen meer beperkingen. Ook op lange termijn waren deze laatste twee verbanden te zien. Als mensen met handartrose beperkingen ervaren, verminderen ze hun activiteiten, wat weer kan zorgen voor een afname in spierfunctie. Inzicht in deze copingstijlen kunnen een belangrijk aangrijpingspunt zijn voor therapie.

Bron

Liu, R., Damman, W., Kaptein, A.A., Rosendaal, F.R., Kloppenburg, M. (2015). Coping styles and disability in patients with hand osteoarthritis. Rheumatology (Oxford). 2015 Sep 10.

Marjolein Streur

Marjolein Streur

Fysiotherapeut/fysiotherapiewetenschapper. Referent/samenvatter. Speerpunt leefstijlcoaching en psychologie. Volgde de universitaire focusopleiding ‘klinische en gezondheidspsychologie’.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 2 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 18 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

2024-2025

Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 16 mei 2025. Prijs € 495,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 31 januari 2025. Prijs € 495,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 7 januari 2025. Prijs € 1695,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 11 januari 2025. Prijs € 995,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 6 februari 2025. Prijs € 1395,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 12 maart 2025. Prijs € 595,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 13 maart 2025. Prijs € 1395,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 22 maart 2025. Prijs € 595,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Data volgen najaar 2025. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb