Orthostatische intolerantie bij chronisch vermoeidheidssyndroom door hyperventilatie

1_20_2_hyperventilatie-vermoedheid-orthostatische-hypotensie

Bij orthostatische intolerantie klaagt de patiënt over een aantal symptomen bij het rechtop staan, die weer verdwijnen als hij ligt. De symptomen bestaan uit licht in het hoofd zijn, vermoeidheid, neurocognitieve stoornissen, misselijkheid, buikpijn, en kortademigheid. Er is geen medische verklaring (aandoening) aanwezig die de klachten kan verklaren.
Veel patiënten met het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) klagen over verslechtering van hun klachten als ze staan en over andere klachten die verwijzen naar orthostatische intolerantie.
Recent is aangetoond dat de cardiovasculaire verschijnselen van orthostatische intolerantie bij het chronisch vermoeidheidssyndroom vergezelt gaat met hypocapnia (verlaagd CO2 niveau). De auteurs willen deze hypocapnie bij CVS verder onderzoeken.

Methode

Zij onderzoeken daartoe 75 patiënten met het chronisch vermoeidheidssyndroom. 40 gezonde deelnemers dienden als controle groep.

De stemmig (depressie) werd met een vragenlijst vastgelegd.
De bloeddruk en hartslagfrequentie werd continue gemeten.
Ademfrequentie en endtidal CO2 niveau
VAS schalen voor angst, duizeligheid, benauwdheid, en zich ziek voelen.

De bovenstaande metingen werden gedaan tijdens 10 minuten liggen op een bed en wederom terwijl men 8 minuten op 20 cm afstand voor een muur staat terwijl men met de bovenrug tegen de wand leunt. Dit leunen vermindert de variantie door spierinvloeden op de veneuze terugstroom. Orthostatische tachycardie werd gedefinieerd als een hartfrequentie toename van meer dan 30 slagen per minuut, of een hartfrequentie van 120 slagen. Orthostatische hypocapie werd gedefinieerd als een endtidal CO2 niveau van minder dan 30 mmHG.

Resultaten

Significant meer patiënten met het CVS hebben een abnormale reactie in hartfrequentie, bloeddruk of CO2 niveau als ze staan dan de controle groep (53% versus 20%). Het CO2 niveau was significant lager in de CVS groep. (Bloeddruk en hartfrequentie niet). De daling in CO2 niveau is aanzienlijk (zie fig). Er was geen grotere toename in ademfrequentie in de CVS groep dan de controle groep, als ze gaan van lig naar stand.
De gevoelens van ziek voelen nam in de CVS groep met orthostatische intolerantie significant toe, maar niet in de gezonde controle groep of de CVS groep zonder orthostatische intolerantie. De benauwdheid van lig naar stand neemt meer toe in de CVS groep dan de controle groep, en het sterkst in de CVS met orthostatische intolerantie.

TIP:  Ademtraining weer rationeel bij patiënten met paniekgevoelens?

Conclusie

Het onderzoek maakt aannemelijk dat de klachten van orthostatische intolerantie bij patiënten met het chronisch vermoeidheidssyndroom met hyperventilatie te maken heeft. Verder onderzoek ter bevestiging is echter nog nodig.

Bron

Natelson, B. H., Intriligator, R., Cherniack, N.S., Chandler, H.K., Stewart, J.M. (2007). “Hypocapnia is a biological marker for orthostatic intolerance in some patients with chronic fatigue syndrome.” Dynamic Medicine 6(2): doi:10.1186/1476-5918-6-2.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

Voorjaar 2023

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 31 mei 2024. Prijs € 595,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 7 juni 2024. Prijs € 495,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 4 september 2024. Prijs € 595,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 10 september 2024. Prijs € 1395,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 12 september 2024. Prijs € 1395,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 20 september 2024. Prijs € 1395,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Start 16 oktober 2024. Prijs € 995,-…

Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 14 november 2024. Prijs € 495,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Nieuwe data 2025 volgen. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb