Voorspellers voor chroniciteit na whiplash

Methode

Aanvankelijk deden 76 patiënten mee aan de follow-up van 6 maanden. Het betrof patiënten met nekpijn direct na een ongeval (WAD II en III). Deze patiënten werden in het huidige onderzoek opnieuw benaderd, nu 2-3 jaar na het ongeval. De metingen waren hetzelfde als in het initiële onderzoek.

Motorfunctie

• Actieve mobiliteit van de cervicale wervelkolom;
• gewricht positionering fouten: geblinddoekt de cervicale wervelkolom vanuit actieve eindstanden naar neutrale positie brengen;
• EMG waarde van de cervicale flexoren tijdens de 5-stadia test van cranio-crevical flexie (Jull,e.a. 2004).

Sensorische functie

• Drukpijndrempel algometrie ter hoogte van C2/3 en C5/6, n. medianus elleboog, en tibialis anterior;
• warmte en koude pijndrempels in de nek gemeten met Thermotest (Somedic);
• plexus brachialis provocatie test.

Functioneren sympathische zenuwstelsel

• Met Doppler flowmetry (floLab Monitor) werd de doorbloeding veranderingen van de huid van de vingertop opgemeten tijdens een sterk inademing. Daarvan is bekend dat de doorbloeding hierop reageert.

Vragenlijsten

• Nek Disability Index (NDI). Een hoge score is een indicatie voor meer pijn en beperkingen. (0-100 punten);
• de TAMPA schaal voor kinesiofobie (TSK);
• Impact of Events Scale (IES). 15 items die indicatief zijn voor een post-traumatsiche stressstoornis.

De patiënten werden 2 tot 3 jaar na het ongeval op basis van de NPI ingedeeld in drie groepen: Hersteld = NDI < 8 Milde pijn en beperkingen = NDI 10-28 Matig tot ernstig = NDI 30 of hoger In de multivariate regressie analyses werden de bovenbeschreven metingen opgenomen die gedaan waren direct na het ongeval. Doel was te kijken wat de voorspellende waarde was na 2 tot 3 jaar.

Resultaten

Van de oorspronkelijke 76 patiënten doen 65 patiënten mee aan het huidige onderzoek. 65% daarvan rapporteert nog nekpijn en voor een deel ook andere klachten. Veel patiënten hebben in het onderzoek nog steeds motorische, sensorische en psychologische beperkingen (de details worden nu niet verder besproken).
78,5 % van de patiënten vallen na 2 tot 3 jaar nog steeds in dezelfde NDI klasse als 6 maanden na het ongeval ( 9 patiënten verbeteren in klasse, 4 verslechteren). Van de factoren die in het initiële onderzoek voorspelers waren voor klachten 6 maanden na het ongeval blijven de ernst van de pijn en beperkingen (NDI), oudere leeftijd, koude hyperalgesie, meer post-traumatische stress symptomen ook belangrijke voorspellers voor symptomen (NDI) na 2 tot 3 jaar. Deze 4 variabelen gemeten direct na het ongeval voorspellen voor 56% de variantie die er is in de NDI classificatie na 2-3 jaar. Cervicale mobiliteit direct na het ongeval en verminderde sympathische vasoconstrictie respons en compensatie status (schade claim e.d.) waren geen voorspelers meer na 2 tot 3 jaar.

De auteurs stellen afsluitend dat vroegtijdige interventie op deze groep erg belangrijk is:

• Pijncontrole (farmacologisch);
• Motorisch functioneren/beperkingen niveau (Fysiotherapie);
• Stress en/of posttraumatische stress stoornissen (cognitief-gedragsmatige aanpak).

Opmerking samenvatter

Van deze 4 factoren zijn de leeftijd en NDI makkelijk te meten door fysiotherapeuten. Koudehyperalgesie werd in dit onderzoek gemeten met speciale apparatuur en zal minder toegankelijk zijn. De posttraumatische stress symptomen werd gemeten met de IES. Daarvan is een Nederlandstalig versie beschikbaar onder de naam Schokverwerkingslijst (SVL).