Chronische vermoeidheid door een disbalans tussen inspanning en beloning, en door gebrekkige sociale steun

Chronische vermoeidheid kent veel oorzaken. Twee daarvan zijn slaapgebrek en psychologische werkstress. Eén van de manieren om werkstress te operationaliseren is met behulp van het effort-reward imbalance model. Mensen die (overmatig)strek gemotiveerd zijn in hun werk kunnen stress ervaren als de inspanningen die ze leveren te weinig beloning oplevert. Onder beloning verstaat men in dit model: zelfwaarde/waardering, salaris en promotie, en werkgarantie. Ook Sociale steun moet in onderzoek naar vermoeidheid meegenomen worden omdat dit een belangrijke buffer tegen werkstress is.
De auteurs onderzoeken of een effort-reward imbalans en gebrekkige sociale steun in staat zijn om chronische vermoeidheid te verklaren. Ze onderzoeken daartoe arts-assistenten in opleiding in ziekenhuizen in Japan. Chronische vermoeidheid komt onder deze groep veel voor.
Ze meten bij deze groep:

• Chronische vermoeidheid: Checklist individual strenght (CIS, 20 items)
• Effort-reward en overcommitment
• Sociale steun: VAS (1-item: geen steun – optimale steun)
• Slaap uren

Resultaten

146 deelnemers leveren de vragenlijsten weer in (respons 64,3%). Chronische vermoeidheid blijkt inderdaad voor 29% te verklaren te zijn uit een effort-reward imbalans en gebrek aan sociale steun.

Conclusie

Als mensen vermoeidheid rapporteren is het niet alleen verstandig om naar voor de hand liggende factoren te vragen zoals slaapgebrek en/of lange werkdagen, maar ook naar werkstress. Werkstress kan veel vormen aannemen. Eén daarvan is een langdurige disbalans tussen de inspanningen die iemand levert en de beloningen die hij daarvoor ervaart. Gebrekkige sociale steun is ook een belangrijke factor.