Pijn bij een ander zien geeft motorische terugtrekreactie

De auteurs vragen zich af of het zien van iemand die pijn heeft ons motorisch beïnvloed. Meer specifiek willen de auteurs weten of dit de motorische reactietijden op toenadering of juist terugtrekken versnelt.

Methode

24 vrouwelijke proefpersonen keken naar een videoclip van één seconde waarin een

• Vinger wordt door naald geprikt
• Vinger wordt door katoen bolletje aangeraakt
• Spons wordt door naald geprikt
• Spons wordt door katoen bolletje aangeraakt.

Na het kijken van de video’s werd de reactietijd op een ‘go/no-go‘ taak gemeten. 100ms of 500 ms na de videoclip zagen ze een blauw signaal voor ‘go’(=reageren) en een oranje signaal voor ‘no-go’ (niet reageren). De gevraagde ‘go’-reactie bestond uit het indrukken- of het loslaten van een knop. Het indrukken van de knop (toenaderingbeweging) werd vergeleken met het loslaten van een knop (terugtrekbeweging). Bij de eerste ‘go’ moest men zo snel mogelijk de knop indrukken. Als de volgende ‘go’ getoond werd moest men de knop weer zo snel mogelijk loslaten. 80% van de beelden bevatten het ‘go’ signaal. De proefpersonen moesten 8 blokken van elke 50 reactietaken verwerken. De vier verschillende type videobeelden werden in willekeurige volgorde aangeboden.
De hypothese was dat alleen na het zien van de vinger die door een naald geprikt wordt de reactietijd werd beïnvloed. Men verwachte dat vooral de terugtrek tijd sneller werd.
Voorafgaande aan de test vulden de proefpersonen de Balanced Emotional Empathy Score vragenlijst in (BEES, Mehrabian e.a., 1972). Een voorbeeld van een item is ‘ik voel een sterke behoefte te helpen als ik iemand zie die stress heeft’.

Resultaten

De reactietijd op het indrukken van de knop werd trager na het zien van een naald die een vinger prikt terwijl het loslaten van de knop sneller werd. Men zag dit effect niet als de vinger door een katoenen bolletje werd aangeraakt of als de hand vervangen werd door een spons. De toename in reactiesnelheid in terugtrekken correleerde met de empathie vragenlijst.

Conclusie

De auteurs stellen dat het observeren van pijn bij een ander het eigen motorische systeem beïnvloedt. De toenadering respons wordt vertraagd en de terugtrek respons wordt versnelt. Dit correleert met de mate van empathie.

Opmerking samenvatter

De auteurs geven verschillende verklaringen voor de bevindingen. Een interessant gegeven uit dit onderzoek is dat de mate van empathie gecorreleerd is met versnelde terugtrekreactie. Ander onderzoek toonde al dat het zien van pijn de motivationeel-affectieve delen in het eigen pijnsysteem activeren. Vooral de anteriore en midcingulate cortex en de nabijgelegen supplementaire en pre-supplementaire motor regionen. Dit verwijst naar een cluster van motivationel-affective informatieverwerking met verbindingen naar motorisch reageren.
Mogelijk verklaren deze bevindingen bij elkaar dat het voor een fysiotherapeut in aanvang erg lastig is om niet ‘automatisch’ op een patiënt met disfunctioneel pijngedrag te reageren met ‘terugtrekken’(patiënt weer loslaten, oefening stoppen). Door deze ‘voorzichtigheid’ wordt feitelijk het pijngedrag van de patiënt bekrachtigd.
Dit proces zou als volgt kunnen verlopen: de fysiotherapeut geeft de pijnpatiënt een oefening, de pijnpatiënt toont bij een beweging plotseling fors pijngedrag, dit activeert bij de (empatische) fysiotherapeut emotionele pijnregionen inclusief de bijbehorende motorreactie van ‘terugtrekken’. De fysiotherapeut voelt deze motorische reactie in zijn eigen lijf en ‘trekt’ de patiënt terug uit de oefening.