Preoperatieve resultaten bij TKP voorspellend voor lange termijn herstel

Wat de meest geschikte plek voor de patiënt is direct na Totale Knie Prothese (TKP) hangt af van de fysieke mogelijkheden van de patiënt, de thuissituatie, sociale ondersteuning, de doelen en de prognose. Om een ontslag goed te kunnen plannen moet er duidelijkheid zijn over de verwachte uitkomsten van het herstel. Range of Motion (ROM) en functionele mobiliteit zijn hierbij belangrijke factoren. In dit onderzoek is gekeken wat de voorspellende waarde is van preoperatieve en acuut postoperatieve functionele mobiliteit en ROM op het herstel op lange termijn.

Methode
Er werden 64 mensen geïncludeerd die een primaire unilaterale knieprothese kregen met dezelfde operatie methode, en hetzelfde postoperatieve behandelprotocol. Metingen werden gedaan 1 à 2 weken voor de operatie, 48 uur na de operatie en 6 maanden postoperatief. In de acute fase ontvingen de patiënten gedurende 2-4 dagen 2x per dag fysiotherapie die bestond uit voorlichting, passieve en actieve ROM, looptraining, transfertraining en, indien nodig, traplopen. Ook de oefeningen na ontslag uit het ziekenhuis waren geprotocolleerd en dienden 2x per dag uitgevoerd te worden, tot ontslag bij de fysiotherapie.

De metingen werden als volgt gedaan:

• Actieve ROM: goniometer.
• Functionele mobiliteit: Timed Up & Go test (TUG; Podsiadlo 1991) en de 6 Minuten Wandel Test (6MW; Kennedy 2005). Bij de TUG moeten mensen opstaan uit een stoel, 3 meter lopen, omkeren en weer gaan zitten in de stoel. De tijd geeft hierbij de score aan. Bij de 6MW moeten mensen in 6 minuten zo ver mogelijk wandelen. Omdat dit te belastend is in de acute fase is dit alleen preoperatief en 6 maanden na de operatie gemeten.

Resultaten
Preoperatieve extensie en flexie bleken voorspellend te zijn voor flexie en extensie op de lange termijn. Acute postoperatieve flexie en extensie waren dat niet. Preoperatieve TUG uitkomst was voorspellend voor lange termijn 6MW. De acute postoperatieve TUG leek ook voorspellend voor lange termijn 6MW, maar nadat dit gecorrigeerd was voor preoperatieve TUG bleek de preoperatieve uitkomst een sterkere voorspeller te zijn.

Opmerkingen samenvatter
Dat de uitkomsten in de acute fase en op de lange termijn niet goed correleren kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld bewegingsangst zo vlak na de operatie of veel pijn. De beslissing voor ontslag wordt vaak genomen op basis van de situatie direct na de operatie. Uit dit onderzoek blijkt dat de acute postoperatieve resultaten van met name de ROM niet voorspellend zijn voor de postoperatieve resultaten op de lange termijn. Beter kan gekeken worden naar de preoperatieve resultaten. De TUG kan postoperatief wel een voorspellende waarde hebben, vooral als de preoperatieve data niet bekend zijn. Voor de fysiotherapeut in de eerste lijn geldt: hoe beter de patiënt qua ROM en TUG het operatietraject ingaat des te beter zal de het functioneren op langtermijn zijn als de fysiotherapeut deze patiënt weer terug ziet.