Dosis en vorm van krachttraining bij patellofemorale klachten

Patellofemorale pijn is de meest voorkomende pijnklacht van de knie. Wat de beste behandeling is is nog niet bekend. Wel bestaat er consensus dat de voorkeursaanpak niet-operatief is. Voorbeelden zijn: het sporen van de patella verbeteren via versterking van de quadriceps, een patella brace, tapen, en mobilisaties en rekken. Helaas heeft 25% van de patiënten één jaar na fysiotherapie nog pijnklachten. In de effectonderzoeken is nooit de dosis-respons relatie van trainingstherapie onderzocht. Bij subacromiale pijnklachten is wel al aangetoond dat meerdere keren per week intensief trainen het meest effectief was. De auteurs van dit artikel onderzochten of de intensiteit en de frequentie van de trainingstherapie ook bij patellofemorale pijn van belang is.

Methode

Huisartsen en orthopeden stuurden voor dit onderzoek patiënten met patellofemorale pijn in naar drie fysiotherapie praktijken. De patiënten moesten een leeftijd hebben tussen de 16 en 50 jaar en nog niet behandeld zijn voor deze klacht. De klacht moest langer dan twee maanden aanwezig zijn. Na de baseline-meting werden de patiënten random toegewezen aan een experimentele groep of een controlegroep. In iedere groep zaten 21 deelnemers.
De experimentele groep kreeg Medical excercise therapy (MET). Hierbij werd er in open- en gesloten keten geoefend, met verschillende gewichten en bewegingsuitslagen. De oefeningen werden met hoge herhalingsfrequentie uitgevoerd (meer dan 30 herhalingen) in drie sets, zonder dat de pijn toenam. Veel verschillende oefeningen met een lichte tot matige belasting, in combinatie met veel globe algemene aerobe oefeningen op een hometrainer. Deze sessies duurden ongeveer één uur.
De controlegroep voerden minder verschillende oefeningen uit, in twee sets met een lage herhalingsfrequentie (10 herhalingen), aangevuld met korte aerobe oefeningen op een hometrainer. Deze sessies duurden ongeveer 20 minuten. (Zie voor een precieze beschrijving van de oefeningen het oorspronkelijke artikel). Beide groepen trainden drie keer in de week gedurende 12 weken. Als de pijn verminderde werd de belasting en de bewegingsuitslag opgevoerd, maar werd het aantal oefeningen, het aantal herhalingen, en de duur van de aerobe oefeningen constant gehouden.

TIP:  Ook de kracht van de heupflexoren neemt toe door mentale krachtraining

Metingen

  • Pijn: VAS gemiddelde pijn.
  • Functie: step-down test en modified Functional Index Questionnaire (FIQ).

Resultaten

De groepen waren op baseline op de diverse variabelen aan elkaar gelijk. De deelnemers in de experimentele groep deden gemiddeld aan 31 sessies mee. In de controlegroep was dit gemiddeld 27,6 sessies. In beide groepen was de pijn na 12 weken afgenomen. Deze afname in pijn en de verbetering in functie was significant beter in de experimentele groep. Het verschil in effect sterkte tussen de groepen lag tussen de d= 0,80 en de d = 0,89. Een voorbeeld ten aanzien van deze verschillen. VAS-pijn in de experimentele groep daalde van 3,2 naar 0,7 terwijl die in de controlegroep slechts daalde van 3,7 naar 2,6. In de experimentele groep kon men na de behandeling in 30 seconden 8,6 extra stappen maken, terwijl de controlegroep in 30 seconden slechts 2,4 extra stappen kon maken. De Functional Index Questionnaire neemt in de experimentele groep toe met 3,4 punten, terwijl die in de controlegroep met 0,1 afnam.

Opmerking samenvatter

Mooi onderzoek dat laat zien dat lange trainingssessies van één uur met veel aerobe arbeid, relatief lichte belasting, veel herhalingen, en een grote diversiteit aan oefeningen een adequater uitgangspunt is voor patellofemorale klachten dan meer ‘traditioneel’ vormgegeven krachttraining.

Osteras, B., Osteras, H., Torstensen, T. A., & Vasseljen, O. (2013). Dose-response effects of medical exercise therapy in patients with patellofemoral pain syndrome: a randomised controlled clinical trial. Physiotherapy, 99(2), 126-131.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Database met 1500+ artikelen

2025

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 13 maart 2025. Prijs € 1395,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 22 maart 2025. Prijs € 595,-…

Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 16 mei 2025. Prijs € 495,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 28 mei 2025. Prijs € 595,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 30 mei 2025. Prijs € 495,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 1 september 2025. Prijs € 1395,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 9 september 2025. Prijs € 1695,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Data volgen najaar 2025. Prijs € 995,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 27 september 2025. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb