Effecten van rollators bij patiënten met COPD

Een rollator kan om verschillende redenen worden voorgeschreven voor mensen met COPD. Een van de gedachtes hierachter is dat de kortademigheid bij inspanning vermindert. Het voorover leunen en steunen stabiliseert het bovenlichaam en de ribbenkast en helpt daarmee de ademhalingsspieren. Deze houding verbetert de maximale inademing.

Tijdens de fysiotherapiesessies worden looptesten zoals de zes minuten wandeltest gebruikt om de inspanningscapaciteit van COPD-patiënten te beoordelen. Het gebruik van een rollator kan hierbij van invloed zijn op de loopafstand en op het gevoel van benauwdheid en vermoeidheid. De patiënt kan de rollator gebruiken om te kunnen rusten tijdens een test, om te kunnen steunen tijdens het lopen, of om het minder benauwd te hebben of minder kortademig te zijn en daardoor een grotere loopafstand af te leggen.

Er zijn dus meerdere redenen voor het gebruik van een rollator. Maar beïnvloedt het gebruik van een rollator de testuitslag van een looptest? En wat is het effect van een rollator op de lange termijn, dus in het dagelijks leven? Dat is de vraag die de auteurs van dit artikel stelden in hun onderzoek. Ze zochten in de wetenschappelijke literatuur naar het effect van rollators op de inspanningscapaciteit, de symptomen en de gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven van COPD-patiënten.

Resultaten

De auteurs vonden zeven artikelen waaraan in totaal 126 proefpersonen deelnamen. Uit een meta-analyse, waarin de resultaten van drie vergelijkbare studies werden samengevoegd, bleek dat het gebruik van een rollator tijdens een zes minuten wandeltest, de loopafstand met gemiddeld dertien meter verbeterde, ten opzichte van lopen zonder rollator. De kortademigheid aan het einde van de zes minuten wandeltest, gemeten met de Borg Rating of Perceived Exertion Schaal (Borg RPE- schaal) verbeterde gemiddeld 0,97 punt. Bij de deelnemers die in zes minuten minder dan 300 meter liepen, was de verbetering van de loopafstand gemiddeld 22 meter, en de vermindering van de kortademigheid gemiddeld 1,4 punten. Bij deelnemers die verder dan 300 meter kwamen binnen de zes minuten, verbeterde de loopafstand niet significant en ervaarden de deelnemers een verbetering van de benauwdheid van gemiddeld een halve punt.

Een aantal studies beschreef het effect van de rollator op verschillende cardiorespiratoire parameters. Zo ging het rollatorgebruik in de testsituaties gepaard met een grotere VO2Max, grotere ventilatiecapaciteit (de maximale spontane ventilatie die kan worden volgehouden zonder dat er sprake is van vermoeidheid van de ademhalingsspieren), een groter rustademvolume (volume lucht dat in de longen overblijft na een maximale uitademing) en een grotere maximale vrijwillige ventilatie (MVV) (maximale hoeveelheid lucht die binnen een minuut kan worden in- en uitgeademd).

Het gebruik van een rollator in het dagelijks leven had geen effect op de inspanningscapaciteit, noch op de kwaliteit van leven, kortademigheid of de vermoeidheid. Wel was het zo dat mensen met een rollator meer stappen per dag maakten en dus meer bewogen op een dag, en ook meer tijd besteedden aan matig intensieve lichamelijke activiteiten. De rollatorgebruikers die de rollator vaker gebruikten waren minder snel vermoeid dan mensen die de rollator vaker lieten staan.

Conclusie

Lopen met een rollator kan de uitslag op een zes minuten wandeltest verbeteren en het gevoel van kortademigheid aan het eind van de test verminderen bij COPD-patiënten, in vergelijking met het lopen zonder rollator. Bij een afgelegde afstand van minder dan 300 meter is het effect het grootst. Dit benadert het minimale klinisch relevante verschil van 25 meter voor COPD-patiënten.

In testsituaties kan het gebruik van een rollator van invloed zijn op de uitslag. Of de rollator over een langere periode effect heeft op de inspanningscapaciteit en de kwaliteit van leven is niet helemaal duidelijk.