Mindfulness training helpt om tijdens bewegen minder fouten te maken

6_19_3_mindfulness-minder-fouten-bewegen_85698265

Het vermogen om jezelf als de oorzaak van je handelingen te ervaren is een essentieel element in het ervaren van een zelf. Onder normale omstandigheden zijn we ons slechts beperkt bewust van onze motorische handelingen. Vaak ontstaat motorisch bewustzijn pas als er een conflict is tussen de voorspelde en de actuele sensorische consequenties.
Bij mindfulness training leert men om continu gewaar te zijn van de sensaties en ervaringen in het huidige moment. Het bewustzijn van bewegen in het dagelijks leven valt hier ook onder. Mindfulness training kan het motorisch bewustzijn versterken. Toch is hier nog maar weinig onderzoek naar gedaan.
De auteurs onderzochten daarom of mindfulness meditatie een gunstig effect heeft op motorisch bewustzijn, motorische nauwkeurigheid en bewegingsduur tijdens een visuomotorische taak. Daarbij werd in verschillende mate verkeerde bewegingsfeedback gegeven.

Methode

De onderzoekers bestudeerden twee groepen. Een groep betrof deelnemers aan een mindfulness training van 8 sessies (MBSR) (N=11). De meting werd aan het begin van de training en na acht weken gedaan. De controlegroep bestond uit mensen die geen mindfulness training kregen (N=11). De tweede groep deelnemers bestond uit mensen die al lange tijd ervaring hadden met mindfulness meditatie (N=9),. Deze proefpersonen werden vergeleken met mensen zonder deze ervaring (N=11).

Taak

De proefpersonen moesten een digitale pen verplaatsen van punt A naar punt B. Ze konden daarbij de verplaatsing van hun hand niet zien omdat er een solide projectieblad overheen geplaatst was. Op dat projectieblad zag men een lichtpunt als zijnde het startpunt en een lichtpunt als zijnde het eindpunt. Een zich daartussen verplaatsend lichtpunt gaf visuele feedback over het afgelegde traject. De proefpersonen moesten een aantal rechtlijnige trajecten afleggen. De feedback kon gemanipuleerd worden. Ze varieerde van gelijk zijnde aan de actuele beweging van de arm onder het projectblad tot sterk afwijkend van de actuele beweging. De valse feedback werd gemanipuleerd in een range van -27graden en + 27 graden. De opdracht was om rustig en bewust een rechte lijn van het startpunt na het eindpunt te trekken.
Bij foute feedback moesten de proefpersonen dus direct een bijstelling doen in hun oorspronkelijke motorische preparatie. Na elke trail moesten de proefpersonen aangeven op een schaal van 0-5 in welke mate zij de beweging volledig aan zichzelf toeschreven en geen perceptueel motorconflict ervoeren. 0= geen conflict, 5 is sterk conflict.

TIP:  Mindfulness verbetert het werkgeheugen: gunstig voor zelfmanagement

Resultaten

De resultaten laten zien dat mindfulness training geassocieerd is met het maken van minder motorische fouten en trager bewegen. De drempel om een perceptueel-motorisch conflict op te merken is in de mindfulness groep verlaagd. Dit gold voor de mindfulness trainingsgroep maar niet voor de langdurig mediterenden. Het effect van minder fouten en trager bewegen trad het sterkst op in trails waarbij perceptuele-motor incongruentie werd ervaren. Het lijkt erop dat men zich dan meer motorisch bewust wordt van de afwijking in bewegingsfeedback en overschakelt op meer mindful en trager bewegen. Daardoor kon beter correctie op het bewegingstraject plaatsvinden.

Opmerking samenvatter

Zoals we al eerder schreven is bewustzijn van bewegen niet altijd gunstig. Toch zijn er diverse methoden, zoals Feldenkrais, waarbij bewust bewegen centraal staat. Dit onderzoek laat zien dat motorisch bewustzijn gunstig kan uitpakken in motorische situaties waar men geconfronteerd wordt met onjuiste feedback. Bovendien bleek dit trainbaar via mindfulness training.
Misschien mag men dit vertalen naar bewegingen die sterk intentioneel zijn. Misschien is het ook zo dat mindfulness training het motorische bewustzijn versterkt en dat daardoor meer informatie beschikbaar komt die aangewend kan worden voor correcte uitvoering van de beweging. Bij mikken op een doel is primaire gerichtheid op het doel essentieel en bijvoorbeeld niet een gerichtheid op de schouder. Overmatige gerichtheid op je eigen lichaamsbeweging kan hier hinderen. Het huidige onderzoek laat echter zien dat mindful bewegen weldegelijk ingezet kan worden om beter te ‘mikken’. Althans bij een rustige bewegingstaak. Een correcte uitvoering van krachtraining kan hier ook onder vallen. Mogelijk speelt voorgrond-achtergrond hier. Op de voorgrond houdt men de gerichtheid op het doel, maar op de achtergrond is nu meer mindful informatie over het bewegingsverloop aanwezig en kunnen correctieve strategieën ingezet worden terwijl men primair gericht blijft op het doel. Kortom: mindful bewegen kan een vruchtbaar onderzoeksveld zijn binnen de fysiotherapie. De vraag blijft dan bij welke typen van beweging een verhoogd motorisch zelfbewustzijn gunstig is en bij welke vormen van bewegen juist niet.

TIP:  De FMI-14: een korte vragenlijst om mindfulness te meten

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 6 februari 2025. Prijs € 1395,-

Bron

Naranjo, J. R., & Schmidt, S. (2012). Is it me or not me? Modulation of perceptual-motor awareness and visuomotor performance by mindfulness meditation. BMC Neurosci, 13(1), 88.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 2 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 18 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

2024-2025

Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 16 mei 2025. Prijs € 495,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 31 januari 2025. Prijs € 495,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 7 januari 2025. Prijs € 1695,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 11 januari 2025. Prijs € 995,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 6 februari 2025. Prijs € 1395,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 12 maart 2025. Prijs € 595,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 13 maart 2025. Prijs € 1395,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 22 maart 2025. Prijs € 595,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Data volgen najaar 2025. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb