EMG-biofeedback veelbelovend bij fibromyalgie patiënten

Volgens de auteurs bestaat de beste aanpak van fibromyalgie uit een combinatie van fysieke, cognitieve en medicamenteuze interventies. Binnen dit kader is biofeedback een relatief nieuwe benadering van fibromyalgische klachten. Binnen de fysiotherapie wordt vooral EMG-biofeedack gebruikt. Ondanks dat EMG-biofeedback een voor de hand liggende interventie is voor fibromyalgie patiënten is dit nog weinig onderzocht.

Methode

Aan dit onderzoek doen 30 patiënten met fibromyalgie mee (ACR criteria). Patiënten met andere ernstige psychologische of fysieke aandoeningen waren buiten deze onderzoeksgroep gelaten.
De volgende meetinstrumenten waren bij de patiënten afgenomen voor de aanvang van de therapie en na de behandeling.

• Pijn-VAS
• Aantal pijn-‘tender points’
• Fibromyalgia impact questionnaire
• Uithoudingsvermogen: SMWT (Six-minute walk test)

De patiënten werden random in twee groepen verdeeld. De behandelgroep kreeg echte biofeedback, de controlegroep kreeg placebo-biofeedback.
De patiënten kregen 6 dagen achterelkaar elke dag een 45 minuten durende EMG-biofeedback sessie. De elektroden werden op de extensoren van de bovenarm, de trapezius pars descendens en de m. frontalis geplaatst. De patiënten werden aangemoedigd te ontspannen met behulp van houdingsverandering, ademhaling, hold-relax technieken en met de hulp van de auditieve en visuele biofeedback signalen. De patiënt leerde dit ook in het dagelijks leven toepassen.

Resultaten

De groepen waren voor aanvang van de behandeling goed onderling vergelijkbaar.
Na de behandeling bleek de daling in pijn, aantal pijnpunten, de impact van fibromyalgie en de zesminuten wandeltest in de behandelgroep sterker verbeterd dan in de controle groep. De gemiddelde vooruitgang per behandeling staan in de onderstaande tabel weergegeven.

Tabel van de gemiddelde verbetering die gehaald werden:

Uitkomst	EMG	Placebo-EMG	P-waarde
Pijn VAS	-4,3	-2,6	0,09
Pijn Tender points	-8,6	-4,4	0,002
Fibromalgia impact questionaire	-21,9	-12,3	0,05
Zes minuten wandeltest	69	18	0,08

 

Wanneer we uitgaan van een mild oordeel wat betreft statistische significantie (statistisch significant: p<0,05 en een trend: 0,05<P<0.10) dan is de verbetering op aantal pijnpunten en de fibromyalgie impact in de behandelgroep statistisch significant groter dan in de controlegroep. Voor de pijn-VAS en de zesminuten wandelgroep bestaat er een trend ten gunste van de behandelgroep.

Conclusie

De uitkomsten van dit relatief kleine onderzoek suggereert dat EMG-biofeedback een gunstige aanvulling kan vormen op het behandelprogramma van fibromyalgie binnen de fysiotherapie.