EMG-biofeedback veelbelovend bij fibromyalgie patiënten

Volgens de auteurs bestaat de beste aanpak van fibromyalgie uit een combinatie van fysieke, cognitieve en medicamenteuze interventies. Binnen dit kader is biofeedback een relatief nieuwe benadering van fibromyalgische klachten. Binnen de fysiotherapie wordt vooral EMG-biofeedack gebruikt. Ondanks dat EMG-biofeedback een voor de hand liggende interventie is voor fibromyalgie patiënten is dit nog weinig onderzocht.

Methode

Aan dit onderzoek doen 30 patiënten met fibromyalgie mee (ACR criteria). Patiënten met andere ernstige psychologische of fysieke aandoeningen waren buiten deze onderzoeksgroep gelaten.
De volgende meetinstrumenten waren bij de patiënten afgenomen voor de aanvang van de therapie en na de behandeling.

  • Pijn-VAS
  • Aantal pijn-‘tender points’
  • Fibromyalgia impact questionnaire
  • Uithoudingsvermogen: SMWT (Six-minute walk test)

De patiënten werden random in twee groepen verdeeld. De behandelgroep kreeg echte biofeedback, de controlegroep kreeg placebo-biofeedback.
De patiënten kregen 6 dagen achterelkaar elke dag een 45 minuten durende EMG-biofeedback sessie. De elektroden werden op de extensoren van de bovenarm, de trapezius pars descendens en de m. frontalis geplaatst. De patiënten werden aangemoedigd te ontspannen met behulp van houdingsverandering, ademhaling, hold-relax technieken en met de hulp van de auditieve en visuele biofeedback signalen. De patiënt leerde dit ook in het dagelijks leven toepassen.

Resultaten

De groepen waren voor aanvang van de behandeling goed onderling vergelijkbaar.
Na de behandeling bleek de daling in pijn, aantal pijnpunten, de impact van fibromyalgie en de zesminuten wandeltest in de behandelgroep sterker verbeterd dan in de controle groep. De gemiddelde vooruitgang per behandeling staan in de onderstaande tabel weergegeven.

Tabel van de gemiddelde verbetering die gehaald werden:

TIP:  Psychiatrische aandoeningen en fibromyalgie
Uitkomst EMG Placebo-EMG P-waarde
Pijn VAS -4,3 -2,6 0,09
Pijn Tender points -8,6 -4,4 0,002
Fibromalgia impact questionaire -21,9 -12,3 0,05
Zes minuten wandeltest 69 18 0,08

 

Wanneer we uitgaan van een mild oordeel wat betreft statistische significantie (statistisch significant: p<0,05 en een trend: 0,05<P<0.10) dan is de verbetering op aantal pijnpunten en de fibromyalgie impact in de behandelgroep statistisch significant groter dan in de controlegroep. Voor de pijn-VAS en de zesminuten wandelgroep bestaat er een trend ten gunste van de behandelgroep.

Conclusie

De uitkomsten van dit relatief kleine onderzoek suggereert dat EMG-biofeedback een gunstige aanvulling kan vormen op het behandelprogramma van fibromyalgie binnen de fysiotherapie.

Babu, A., Mathew, E., Danda, D., Prakash, H. (2007). “Management of patient with fibromyalgia using biofeedback: a randomized control trail.” Indian Journal of Medical Sciennces 61(8): 455-461.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Database met 1500+ artikelen

2025

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 13 maart 2025. Prijs € 1395,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 22 maart 2025. Prijs € 595,-…

Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 16 mei 2025. Prijs € 495,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 28 mei 2025. Prijs € 595,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 30 mei 2025. Prijs € 495,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 1 september 2025. Prijs € 1395,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 9 september 2025. Prijs € 1695,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Data volgen najaar 2025. Prijs € 995,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 27 september 2025. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb