Psychologische programma’s verminderen risico op voetbalblessures

Voetbal is de meest gespeelde sport ter wereld en heeft een grote fysieke en mentale belasting. Deze sport, zeker wanneer het vaker in de week beoefend wordt, kent een hoog risico op blessures bij zowel professionals als amateurs. Zeker in periodes waar veel van de sporters gevraagd wordt, blijken ze vooral gevoelig te zijn voor blessures en stress. Stressoren en psychologische omstandigheden blijken een link te hebben met het ontstaan van blessures. Verschillende psychosociale factoren kunnen meespelen. Eerder onderzoek deelt de psychologische factoren in in drie categorieën: persoonlijkheidsfactoren, de geschiedenis van stressoren en coping. Sommige acteurs nemen ook dagelijkse bezigheden, life-events en eerdere blessures mee als stressoren. In eerdere studies is al aangetoond dat psychologische preventieve maatregelen bijdragen aan het terugdringen van blessures, de fysieke hersteltijd na een blessure, een groot zelfvertrouwen en een afname van de cognitieve en fysieke angst. Het gaat daarbij om interventies zoals het stellen van doelen, positieve zelfspraak, verbeelding, ontspanning, mindfulness en cognitieve gedragstherapeutische biofeedback. Of dit ook effectief is bij voetbalspelers is, nog niet goed onderzocht.  De onderzoekers deden daarom dit onderzoek. Ze hadden de volgende doelstellingen:

1. de psychosociale risicofactoren van voetbalblessures en
2. de effecten van psychologische preventie-interventies op het blessure risico bij voetbalspelers.

Methode

In deze systematische review en meta-analyse werden studies geïncludeerd die of de relatie tussen psychosociale risicofactoren en het aantal blessures bij voetbal spelers onderzochten, of het effect vaststelden van een psychologische preventie-interventie op aantal blessures.

Resultaten

Er werden 13 studies geïncludeerd, met in totaal 1149 geblesseerde voetbalspelers tussen de 14 en 36 jaar oud. Tien van deze studies onderzochten psychosociale voorspellers van het aantal blessures en de overige 3 studies bekeken het effect van psychologische preventie interventies.

De belangrijkste voorspellers van blessures onder voetbalspelers waren persoonlijkheidskenmerken (angst en ervaren beheersing van de taak), een geschiedenis van stressoren (negatieve levensgebeurtenissen, hogere niveaus van stress, meer dagelijkse bezigheden) en een voorgeschiedenis van blessures.

Bij de preventiestudies toonde één studie significante vermindering aan het aantal blessures in de behandelgoep ten opzichte van de controlegroep. Deze interventie bestond uit somatisch en cognitieve ontspanning, stressmanagement, doelstellingen bepalen, training van het zelfvertrouwen en identificatie en discussie over belangrijke incidenten die te maken hadden met de deelname in voetbal en met situaties in het dagelijkse leven. De overige twee studies vonden geen significante resultaten maar lieten wel een trend in de positieve zelfde richting zien. Methodologische factoren zoals een klein aantal deelnemers in de studie kunnen effect gehad hebben op de significantie van de uitkomsten.

Conclusie en opmerkingen samenvatter

De auteurs van dit onderzoek concluderen dat deze data een matig groot effect laten zien van psychologische preventie-interventies op het terugbrengen van aantal blessures bij voetbalspelers. Daarnaast werd gevonden dat verschillende psychologische factoren een rol spelen bij het ontstaan van  blessures. Traditioneel gezien richt het behandelen van geblesseerde sporters zich vooral op de fysieke aspecten, maar de rol van psychologische factoren wordt steeds duidelijker. Aangezien ook uit dit onderzoek blijkt dat psychologische factoren en psychologische preventieprogramma’s, zoals mindfulness, stress management en  ontspanning van belang blijken te zijn bij het ontstaan c.q. voorkomen van blessures, bevelen de auteurs aan dat hiervoor aandacht moet zijn binnen herstelprogramma’s voor sporters, in dit geval specifiek voor voetballers.  Hoe deze interventies het best geïmplementeerd kunnen worden is nog een punt van onderzoek.