Graad III-IV mobilisaties zijn klinisch effectiever dan graad II mobilisaties bij frozen shoulder, maar niet kosten-effectiever

Jaarlijks krijgt 3-5% van de bevolking een frozen shoulder. De pijnlijke stijfheid kan jaren blijven bestaan. Er is nog geen algemeen geaccepteerde behandelrichtlijn. Een recent effectonderzoek van de auteurs toonde aan dat zowel high-grade manuele mobilisaties (graad III-IV) als low-grade manuele mobilisaties (graad II) bij 87% van de patiënten na drie maanden een verbeterde schouderfunctie geeft. De graad III-IV mobilisaties deden dat significant beter dan de graad II mobilisaties en in minder behandelingen.

In de huidige studie onderzoeken de auteurs de kosten-effectiviteit van deze behandelingen in een RCT.

Methode

Het betrof patiënten die minstens drie maanden een adhesieve capsulitis hadden met minstens 50% reductie in passieve mobiliteit. De graad III-IV manuele mobilisatie vonden in de eindgrens van het gewricht plaats tot de tolerantiegrens van de patiënt. De graad II mobilisatie mocht nadrukkelijk geen pijn geven. De 92 patiënten zijn succesvol gerandomiseerd over de twee behandelvormen en daarna is 12 weken lang, twee maal per week 30 minuten behandeld.

Resultaat

Er worden geen duidelijke kostenverschillen gevonden tussen de twee behandelvormen. De jaarlijkse kosten aan gezondheidszorg verschilden alleen in het aantal fysiotherapeutische mobilisatie behandelingen. De hoge intensiteit mobilisatie groep kreeg gemiddeld 18,6 behandelingen, de lage intensiteit groep ongeveer 3 behandelingen meer (21,5). Deze kosten winst is geschat op 105 euro.

Er zijn verder geen kostenverschillen gevonden tussen de twee mobilisatievormen ten aanzien van bijvoorbeeld andere fysiotherapie, aantal bezoeken aan huisarts of specialist, aantal ziekenhuisopnamen voor de capsulitis, aantal schouderinjecties etc. Er zijn ook geen verschillen in kosten gevonden op gebieden buiten de gezondheidszorg zoals werkverzuim of huishoudelijke zorg.

In absolute getallen uitgedrukt zijn de totale kosten voor de maatschappij lager (op het gebied van gezondheidszorg en niet-zorg samen) in de groep met lage intensiteit mobilisatie, maar dit is niet statistisch significant (P=0,37). Ook op een generieke lijst voor levenskwaliteit (aangepaste vorm van de SF 36) is er geen verschil in de twee behandelvormen.

Beide groepen samengevoegd geeft bij een follow-up na 8-12 maanden klinisch gezien een afname van de ziektelast. Ook nagenoeg alle domeinen van de aangepaste kwaliteit van leven lijst verbetert in de loop van het jaar. De totale maatschappelijke kosten per patiënt door gezondheidszorg of werkverzuim is 4521 euro.

Samenvattend

Een eerdere analyse toonde dat hoge intensiteit mobilisaties klinisch meer effect hebben dan lage. De huidige analyse laat echter geen duidelijke economische kostenwinst zien. Ook is er geen verbetering in kwaliteit van leven. Wel is duidelijk dat een adhesieve capsulitis met hoge maatschappelijke kosten gepaard gaat en met verlies aan kwaliteit van leven. Daarom is het wenselijk te blijven streven naar het versnellen van het herstelproces.