Fysiotherapie gericht op nek of kaakregio helpt bij subjectieve tinnitus

Tinnitus (oorsuizen) komt bij 15% van de volwassenen voor. Het veroorzaakt stress, slaapproblemen en beperkt intellectuele taken. Subjectieve tinnitus kom het meest voor. Hierbij ervaart de patiënt de tinnitus zonder dat er een auditieve stimulus is. Soms kan de bloedstroom hoorbaar zijn en dan spreekt men van een objectieve tinnitus. Risicofactoren voor subjectieve tinnitus zijn: gehoorverlies, ototoxische medicatie, hoofdtrauma’s, depressie, blootstelling aan lawaai en ouderdomsslechthorendheid (presbyacusis). Voor fysiotherapeuten is het belangrijk te weten dat ook problemen aan de cervicale wervelkolom of het temporomadibulaire gewricht geassocieerd zijn met tinnitus. Deze laatste twee vormen zou bij ongeveer 40% van de mensen met subjectieve tinnitus voorkomen. In potentie dus een grote doelgroep voor fysiotherapie.

Hoe kan nek- of kaakproblematiek oorsuizen veroorzaken?
Er zijn verbindingen tussen het somatosensorische systeem en de cochleaire nuclei. De afferente input vanuit de nek of kaakgewrichten kan via de trigeminus ganglion de spontane activiteit of de synchronisatie beïnvloeden van neuronen in het dorsale deel van de cochleaire nuclei of hogerop in de colliculus inferior of de auditieve cortex. Krachtige spiercontractie in de nek- of kaakspieren kunnen zo de intensiteit en kwaliteit van het subjectie oorsuizen beïnvloeden. Oorsuizen zou daarmee een indicatie voor fysiotherapie kunnen zijn. Er is echter nog geen goede systematische review gedaan naar het effect van fysiotherapie bij subjectieve tinnitus.

Methode

De auteurs zochten in de relevante databases tot maart 2016 naar onderzoeken over de behandeling van tinnitus met diverse vormen van fysiotherapie (oefeningen, manipulatie, spiertechnieken). De behandeling moest vergeleken worden met geen therapie of met een andere therapie. De auteurs vonden veertig onderzoeken waarvan er uiteindelijke zes in de review opgenomen werden. Vier onderzoeken hadden betrekking op behandeling van de cervicale wervelkolom en twee studies op behandelingen van het temporomandibulaire gewricht.

Resultaten

De vier de onderzoeken die zich richtten op tinnitus klachten die gerelateerd zijn aan nek-schouderklachten suggereren dat fysiotherapie een significante reductie in tinnitus klachten geeft. In deze onderzoeken werden een of meer van de volgende fysiotherapeutische interventies gebruikt: stabiliserende en mobiliserende oefeningen, cervicale manipulaties, rekkingen, houdingsoefeningen en trigger point behandeling (ischemisch-manueel).

De twee onderzoeken die zich richtten op tinnitus klachten gerelateerd aan temporomandibulaire disfuncties suggereren eveneens een positief effect van fysiotherapie op de tinnitusklachten. De gebruikte interventies waren een combinatie van splints, aanpassing van de occlusie, oefeningen voor de kaakregio, en in één onderzoek ook lasertherapie.

Opmerkingen samenvatter

De uitkomsten zijn positief maar de kwaliteit van de onderzoeken is niet al te hoog en daarom is er geen hard bewijs. Het feit dat de onderzoeken wel met een controlegroep werkten en daar positief tegen afstaken is zeker hoopvol te noemen. Gezien de ernst van last die tinnitus patiënten ervaren en het feit dat er bij 40% van de subjectieve tinnitus klachten een relatie is met problemen in de nek-schouder en kaakregio, zijn dit belangrijke bevindingen.