Functie heupextensoren van belang bij uitvoeren squats

Om de spierkracht van de quadriceps te verbeteren, is het cruciaal de goede oefeningen te selecteren. Met name oefeningen als squats en leg press waar meerdere gewrichten bij betrokken zijn, hebben het meeste functionele effect op bijvoorbeeld sprongkracht. Daarbij is de uitvoering van de squat wel van belang. Eerder onderzoek laat zien dat een squat met meer dan 60 graden knieflexie wel effect heeft op de verticale springhoogte, maar squats met minder de 60 graden hebben dat niet. De relative muscular effort (RME) zou hier bepalend in kunnen zijn. De RME is de ratio van het moment wat nodig is voor een activiteit, ten opzichte van het benodigde moment tijdens een maximale vrijwillige contractie (MVC). Spierkrachtoefeningen zijn het meest effectief wanneer er meer op dan 80% MVC wordt getraind.
Bij het doen van squats wordt de kracht van de quadriceps beïnvloedt door de co-contractie van de hamstrings. De mate van co-contractie van de hamstrings zal de spierkracht van de quadriceps die nodig is om de knie te strekken beïnvloeden. Het doel van dit onderzoek is om te kijken hoe de strategie van heupextensie de quadriceps RME beïnvloedt tijdens squat oefeningen.

Methode

Tien gezonde jonge (gem leeftijd 22,5 jaar) vrouwen die al een jaar lang squat oefeningen in hun trainingsprogramma hadden zitten, namen deel aan dit onderzoek. De 1RM back squat was minstens hun lichaamsgewicht; gemiddeld 80.5 kg. Drie verschillende testen werden afgenomen:

• 1 RM back squat.
• Bewegingsanalyse van de squats op 50%, 60%, 70%, 80% en 90% van 1RM.
• Maximale spierkracht test door middel van een dynamometer: knie-extensie, heup-extensie en plantairflexie in de enkel. Deze testen werden in verschillende hoeken uitgevoerd.

Vervolgens werd aan de hand van formules en modellen de mate van co-contractie berekend. De twee modellen waarbij dit werd uitgerekend waren 1) gelijkwaardige activatie van hamstrings en gluteus en 2) mate van activatie van de gluteus naar voorkeur van de proefpersoon.

Resultaten

Bij een knieflexie van meer dan 105 graden was het niet meer mogelijk om een gelijkwaardige activatie van de hamstrings en de gluteus uit te voeren. Bij een hoek groter dan 105 graden vindt de heupextensie dus mono-articulair plaats door de gluteus maximus. Bij biarticulaire activatie door de hamstrings ontstaat een knieflexie moment, die antagonistisch is aan het benodigde extensiemoment in de knie.

Opmerkingen samenvatter

Dit onderzoek laat zien dat de quadriceps en gluteus maximus synergetisch functioneren tijdens een squat oefening. Bij het uitvoeren van diepe squats kan dus niet alleen quadricepskracht, maar ook de kracht van de gluteus maximus beperkend zijn. Om zware squat oefeningen te doen, moeten dus zowel de quadriceps als de gluteus maximus getraind worden. Deze bevindingen kunnen ook een rol spelen bij blessurepreventie van de knie. Wanneer de gluteus maximus zwak is, zal de functie overgenomen worden door de hamstrings, waardoor patellofemorale pijnklachten kunnen ontstaan.