Optimistische stemming vermindert catastroferen en zo de pijn intensiteit

Optimisten gaan beter met pijn om en hebben een lagere pijn sensitiviteit. Deze relatie is echter nog niet causaal vastgesteld via experimenteel onderzoek. Ook de route waarlangs optimisme de pijn ervaring beïnvloedt is nog onduidelijk. De auteurs toetsen daarom in hun onderzoek of (1) een optimistische stemming tijdens een pijnprovocerende taak (cold pressure task) tot minder negatieve verwachtingen rond de pijn intensiteit leidt en of (2) een optimistische stemming tot minder catastroferen over de ervaren pijn leidt.

Methode

In dit onderzoek werden 79 studenten random verdeeld over een experimentele conditie en een controle conditie. In de experimentele conditie werd direct voorafgaande aan de cold pressure test een optimistische stemming uitgelokt. Dit gebeurde door de ‘best possible self’ taak. Deze taak bleek uit eerder onderzoek een optimistische stemming uit te lokken. De taak in het kort beschreven: denk één minuut aan ‘jij op je best’. Schrijf daar dan 15 minuten over. Verbeeld je tot slot datgene wat je gedetailleerd beschreven hebt. De controle groep schreef over het verloop van een ‘gangbare dag’.

Primaire metingen

• Optimisme: Life Orientation Test (LOT-R). (Scheier, e.a. 1994) voorafgaande aan pijnprovocatie.
• Catastroferen: aangepaste Pain Catastrophizig Scale (Sullivan, e.a., 1995) na de pijnprovocatie.
• Verwachte pijn: VAS één item voorafgaande aan pijnprovocatie.
• Ervaren pijn: VAS één item tijdens pijnprovocatie op 20 sec, 40, sec, 60 sec, en 20 na pijn provocatie.

Resultaten

De experimenten taak ‘Best Possible Self’ (BPS) bleek geslaagd in die zin dat ze een optimistische stemming opriep.
Ten aanzien van pijn: de deelnemers in de BPS groep ervoeren een significant lagere pijn intensiteit tijdens de cold presure test dan de controle groep.
Wat betreft mogelijke werkingsmechanismen: de verwachte pijn intensiteit verschilde niet tussen de groepen, catastroferen wel. De deelnemers in de BPS groep catastrofeerden minder over de ervaren pijn. Bij mediatie analyse bleekt dat ‘minder catastoferen over pijn’ inderdaad het effect van optimisme op de pijnervaring verklaarde.

Opmerkingen samenvatter

Een fysiotherapeut die oog en oor heeft voor psychologische factoren, en hier ook tijd voor neemt, kan de patiënt instrueren in de ‘Best Possible Self’. Deze korte eenmalige instructie (eventueel op papier uitgeschreven) kan de patiënt dan zelf thuis uitvoeren. De ‘Best Possible Self’ is een bekende oefening uit de positieve psychologie. Een fysiotherapeut begeeft zich daarmee niet op het terrein van de psychotherapeut.
Fysiotherapeuten die verstand hebben van Neuro-Linguïstisch Programmeren (NLP) gebruiken deze oefening vaak al op het moment dat zij de patiënt gedetailleerd de gewenste toestand laten oproepen.