Psychosociale factoren zijn weldegelijk te beïnvloeden door fysiotherapeuten

De auteurs stellen dat fysiotherapeuten een strategische positie binnen de eerste lijn in nemen die zeer geschikt is om psychosociale herstelbelemmerende factoren rond het bewegend functioneren te beïnvloeden. Er is echter weinig spaarzaam effcetonderzoek gedaan naar het beïnvloeden van psychosociale factoren door fysiotherapeuten. De twee onderzoeken die de auteurs aanhalen zijn problematisch qua methodologische kwaliteit, en tonen vooralsnog geen overtuigende meerwaarde aan van psychosociale interventies door fysiotherapeuten ten opzichte van fysiotherapie alleen.
De auteurs ontwikkelen een psychosociale interventie die bewegen als ingang kiest. Dit zou beter passen binnen de setting van de fysiotherapie. In dit artikel beschrijven ze de effectiviteit van hun Progressive Goal Attainment Program (PGAP) ten opzichte van gangbare fysiotherapie alleen.  Eerder onderzoek toonde bij chronische  nekpijn aan dat dit programma meer effect had op de psychosociale factoren (catrastroferen) en werkhervatting, dan op de ernst van de pijn. De auteurs willen dit onderzoek herhalen bij subacute klachten. Het design betreft een retrospectieve twee cohorten design.

Methode
De patiënten werden geselecteerd uit een al bestaande database met behandelinformatie. De onderzoekspopulatie bestond uit 48 patiënten met rugklachten die beperkingen gaven. De rugklachten waren  4-12 weken aanwezig. De helft van de groep ontving gangbare fysiotherapie in combinatie met het PGAP programma, de andere helft ontving alleen gangbare fysiotherapie.
Meetinstrumenten

• Pijn: McGill Pain Questionniare (MPQ).
• Fysiekfunctioneren: 5-minuten wandeltest, en vingernaar grodn test.
• Ervaren beperkingen: Pain Disability Index (PDI)>
• Catastroferen: Pain catastroficing Scale (PCS)>
• Angst voor bewegen/letsel: Tampa Scale for Kinesiofobia (TSK).
• Depressie: Beck depression Inventory-II (BDI-II).

De deelnemers werden zo gekozen dat minimal één psychosociale risico factor boven het 50ste percentiel aanwezig was.
De fysiotherapeuten die de PGAP uitvoerende hadden hier een tweedaagse training in gehad. Interventions daarbinnen  zijn: graded activity, graded exposure, goals setting, problem solving, motivational interviewing. Deze PGAP sessies van één uur werden naast de gangbare fysiotherapie gegeven en vonden één keer per week plaats. Maximaal tien PGAP sessies werden aangeboden. De deelnemers kregen ook een uitgebreide informerende video mee met educatie, geruststelling en aanmoediging de activiteiten te hervatten. Er waren geen symptoom reducerende technieken opgenomen zoals relaxatie. Op de eerste sessie na, werd er met de patiënt niet meer gesproken over de pijnsymptomen. Het is een activiteiten hervattingsprogramma en geen pijn reductie programma. Voor meer informatie over PGAP: www.pdp-pgap.com.
De fysiotherapie bestond uit actieve en passieve mobiliserende oefeningen en spierversterkende oefeningen  2-4 maal per week.

Resultaten
Op de pijn-woorden scoring (PMQ-PRI) en drie psychosociale herstelbelemmerende factoren (catastroferen, kinesiofobie en depressieve symptomen) treedt er direct na de behandeling significant meer effect op in het combinatie programma van Fysiotherapie+PGAP ten opzichten van alleen fysiotherapie. Na 12 maanden blijkt de fysiotherapie+ PGAP groep significant minder vaak ergens onder behandeling te zijn voor hun rugpijn, minder pijn medicatie te nemen, en vaker weer aan het werk zijn.

Opmerking samenvatter
Dit onderzoek toont mooi aan dat het verrijken van de gangbare fysiotherapeutische behandeling met een bewegingsprogramma gericht op het beïnvloeden van psychosociale factoren een duidelijke meerwaarde heeft. De meerwaarde ligt vooral ook bij die factoren waar het programma op is gericht, zoals: werkhervatting, minder catastroferen, minder kinesiofobie en minder depressieve symptomen. Het programma werd uitgevoerd door fysiotherapeuten die slechts één twee daagse scholing hadden gevolgd.