Massage verlicht bij fibromyalgie de pijn, angst en somberheid

Veel fibromyalgie patiënten maken gebruik van massage therapie om de gegeneraliseerde pijn en bijkomende klachten te verlichten. Reviews over het effect van massage therapie bij fibromyalgie zijn tegenstrijdig. Sommigen concluderen dat het effect positief is, anderen zien geen effect of kunnen geen conclusies trekken. Voorafgaande reviews hebben, door de taalbarrière, niet de onderzoeken op het Chinese taalgebied meegenomen. De auteurs van dit artikel willen die omissie corrigeren en deden een review naar zowel Engels talige als chinees talige artikelen.

Methode

In deze review werden alleen RCT’s geïncludeerd waarbij massage als solo-interventie werd ingezet. De auteurs vonden tot juni 2013 negen RCT’s op het gebied van massage bij fybromyalgie. In de meerderheid van de studie werd klassieke of Zweedse massage toegepast. Enkele studies pasten Tuina, bindweefsel massage, of myofaciale massage toe. De controle groepen waren divers, waaronder gebruikelijke zorg, (progressieve)relaxatie, begeleide verbeelding, acupunctuur, etc.
Overigens waren acht studies in het Engels en slechts één in het chinees. Overall was de kwaliteit van de studies niet optimaal.

Resultaten

Subgroep analyse suggereert dat massage alleen de pijn verlicht als ze minimaal 5 weken achter elkaar wordt uitgevoerd. Ook voor significante angst reductie en reductie van somberheid bleek meer dan 5 weken massage noodzakelijk. Op slaapstoornissen bleek massage geen effect te hebben, ook niet als er langer dat 5 weken werd gemasseerd. Follow-up analyse laat zien dat de meerwaarde van massage ten opzichte van een controle groep op follow-up niet meer significant is.

Opmerkingen samenvatter

Dit onderzoek geeft een aanwijzing dat massage bij fybromyalgie te overwegen is. Vanuit het biopsychosociale model zal er echter meer gedaan moeten worden bij deze complexe en hardnekkige chronische pijn categorie, maar massage kan daar een rationeel onderdeel van uitmaken.

TIP:  Relaxatietraining vermindert angstsymptomen, maar de rol van spierspanning blijft onduidelijk

Li, Y. H., et al. (2014). “Massage therapy for fibromyalgia: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials.” PLoS ONE 9(2): e89304.

Peter van Burken

Peter van Burken

Psycholoog / ex-fysiotherapeut. Auteur van Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut en het boek Mindfulness en Fysiotherapie. Initiator en docent Psychfysio opleidingen.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 3 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 17 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Database met 1500+ artikelen

2025

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 13 maart 2025. Prijs € 1395,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 22 maart 2025. Prijs € 595,-…

Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 16 mei 2025. Prijs € 495,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 28 mei 2025. Prijs € 595,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 30 mei 2025. Prijs € 495,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 1 september 2025. Prijs € 1395,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 9 september 2025. Prijs € 1695,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Data volgen najaar 2025. Prijs € 995,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 27 september 2025. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb