Ernstige ziekte beïnvloedt de mentale gezondheid van de partner

8_02_2_mentale-gezondheid-partner-chronisch-zieke_1729947

Het huwelijk, of een lange relatie met een partner,  is over het algemeen goed voor de gezondheid en het welzijn. Verschillende studies hebben aangetoond dat de gezondheid van beide partners sterk gecorreleerd is aan elkaar. Veranderingen in gedrag, mentale en fysieke gezondheid zijn vaak op elkaar afgestemd, aangezien zowel de leefstijl als de omgeving hetzelfde is. Het is aangetoond dat het welzijn van de ene partner het welzijn van de andere partner voorspelt. Verslechtering in de gezondheid van de een blijkt geassocieerd met een slechtere gezondheid bij de ander, los van de effecten van het overlijden of rouw. Deels kan deze verbinding  verklaard worden doordat ziekte bij een partner de andere partner veel zorg op zich moet nemen. Het verzorgen van een chronisch zieke partner kan ten koste gaan van de gezondheid van de mantelzorger zelf. Het zorgen voor iemand anders lijkt vaak gepaard te gaan met hogere levels van depressie, slechtere zelf-gerapporteerde gezondheid en een ongezondere leefstijl.

In dit onderzoek wordt gekeken naar de potentiële achteruitgang in fysieke en mentale gezondheid wanneer de partner een chronische ziekte krijgt, en wat hierin het verschil is tussen mannen en vrouwen.

Methode
Deze studie gebruikt data uit een grotere Health and Retirement Study (HRS), een nationaal onderzoek onder mensen van 50 jaar en ouder in de USA. Voor dit onderzoek zijn gegevens vanaf 1998 gebruikt. In de HRS zijn onder andere de gegevens van een ziekte van de partner opgenomen, zoals hartproblemen, diabetes, longziekten, kanker of CVA. Gegevens van voor de ziekte van de echtgenoot/partner werden vergeleken met de gegevens na die gebeurtenis. Dit is gemeten op korte termijn, 1 tot 2 jaar, en op de lange termijn, na 10 jaar. In totaal zijn gegevens van 3688 vrouwen en 4044 mannen geanalyseerd. De meetinstrumenten die werden gebruikt, waren voor deze studie ontworpen. Metingen die werden uitgevoerd:

  • Depressieve symptomen: Center for Epidemiologic Studies Depression Scale (CES-D). Deze lijst bestaat uit 8 vragen over hoe men zich de afgelopen week gevoeld had.
  • Zelf gerapporteerde gezondheid:  werd gemeten op een 5-punts Likert schaal.
TIP:  Krachttraining bij verschillende patiëntengroepen

Resultaten
Bij zowel mannen als vrouwen van wie bij de partner een ernstige ziekte werd geconstateerd, worden hogere scores op depressie en lagere scores op zelf gerapporteerde gezondheid gevonden. Bij de vrouwen was het verschil op depressie significant en gedurende tien jaar na de diagnose nog steeds te zien. Zelf gerapporteerde gezondheid bij vrouwen was niet significant afgenomen. In tegenstelling tot de vrouwen was bij mannen de score op depressie niet significant, maar de afname van zelf gerapporteerde gezondheid was wel significant. Deze afname was ook op de lange termijn nog te zien.

Opmerkingen samenvatter
Het vaststellen van een ernstige ziekte bij de ene partner heeft directe gezondheidsgevolgen voor de andere partner. Mannen en vrouwen reageren hier verschillend op; bij vrouwen nemen depressieve gevoelens toe, mannen ervaren een achteruitgang in zelf gerapporteerde gezondheid. De auteurs geven hier als mogelijke verklaring voor de vrouw vaak de rol van verzorger op zich nemen, wat gepaard gaat met slechtere mentale gezondheid. Bij de mannen zou juist de zelf gerapporteerde gezondheid achteruitgaan, omdat zij voor zichzelf moeten zorgen; een taak die vaker bij de vrouwen ligt. De resultaten uit dit onderzoek laten zien dat niet alleen de patiënt zelf goede zorg moet ontvangen, maar dat ook aandacht besteed moet worden aan de gezondheid van de partner. Dit geldt vooral in de late volwassenheid en bij ouderdom, aangezien de gezondheid vaak achteruit gaat en de partners de belangrijkste rol vervullen in de verzorging en ondersteuning.  Als er meer aandacht wordt besteed aan de partners van mensen met een ernstige ziekte, zou dit een belangrijke stap zijn in preventie van depressie en algehele achteruitgang van de gezondheid.

TIP:  Stress verkort onze telomeren en leidt zo naar fysieke en mentale aandoeningen

Bron

Valle, G., Weeks, J.A., Taylor, M.G., Eberstein, I.W. (2013). Mental and Physical Health Consequences of Spousal Health Shocks Among Older Adults. J Aging Health 25: 1121.

Marjolein Streur

Marjolein Streur

Fysiotherapeut/fysiotherapiewetenschapper. Referent/samenvatter. Speerpunt leefstijlcoaching en psychologie. Volgde de universitaire focusopleiding ‘klinische en gezondheidspsychologie’.

Zin in een leuke en boeiende cursus?

Kijk dan hier voor inspiratie!

" 3000+ tevreden fysiotherapeuten gingen je voor. "

Nieuwsbrief

Elke twee weken 2 samenvattingen voor fysiotherapeuten. Gratis, al 18 jaar. 6000+ fysiotherapeuten gingen je voor.

Volg ons op facebook:

Database met 1500+ artikelen

2024-2025

Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen

3 dagen. Start 16 mei 2025. Prijs € 495,-…

Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 31 januari 2025. Prijs € 495,-…

Vrouw doet pilates oefeningen en voorkomt daardoor rugpijn.

Fysiopilates opleiding

9 dagen. Start 7 januari 2025. Prijs € 1695,-…

Vrouw stretcht mindfull tegen rugpijn.

Belevingsgericht lichaamswerk binnen de fysiotherapie

5 dagen. Start 11 januari 2025. Prijs € 995,-…

De Mindful Fysiotherapeut

8 dagen. Start 6 februari 2025. Prijs € 1395,-…

Werken met beleving en emotie binnen de fysiotherapie

3 dagen. Start 12 maart 2025. Prijs € 595,-…

Dansante Fysiotherapie op basis van Laban/Bartenieff

8 dagen. Start 13 maart 2025. Prijs € 1395,-…

Pijn- en Stressmanagement technieken

3 dagen. Start 22 maart 2025. Prijs € 595,-…

Gezondheidspsychologie voor de fysiotherapeut

5 dagen. Data volgen najaar 2025. Prijs € 995,-…

kngf-logo-klein
keurmerk-fysiotherapie-logo-klein
crkbo_instelling_rgb