Fysiotherapeut kan de patiënt helpen met NLP-achtige techniek het beeld van pijn te herschrijven

Mentale beelden hebben een krachtiger effect dan gedachten, schrijven de auteurs. Het emotionele potentieel blijkt ook na herhaling niet af te zwakken. Stressvolle beelden kunnen herschreven en vervangen worden door meer positieve beelden. In het Engels noemt men dit rescripting. Met deze eenvoudige techniek verliest het beeld dan geheel of gedeeltelijk zijn emotionele potentieel. 78% van de chronische pijnpatiënten hebben beelden die geassocieerd zijn aan hun pijn. De meeste daarvan gaan over pijn gerelateerde gebeurtenissen in het verleden (bijvoorbeeld het ongeluk) of de toekomst (afhankelijk worden). Het activeren van deze pijnbeelden creëert angst, boosheid, somberheid, en pijn. De auteurs van dit artikel onderzochten of chronische pijnpatiënten in staat waren hun negatieve pijn gerelateerde beelden te herschrijven, en of dit effect heeft op de betekenisverlening, emoties en pijn.

Methode

Aan dit onderzoek deden 57 deelnemers mee met chronische pijn en pijn gerelateerde negatieve beelden. Ze werden random verdeeld over (a) een groep die zich een positief herschreven pijn gerelateerd visueel beeld verbeeldden of (b) een groep die het oorspronkelijke negatieve visuele beeld bleef verbeelden.

Metingen

• Zelfrapportage schalen (8 vragen met 0-100 schaal) over actuele pijn en angst, somberheid, boosheid, kwetsbaarheid-emotioneel, kwetsbaarheid fysiek, dreigwaarde, gezondheidsangst.
• Mentale verslagenheid: Mental Defeat (PSPS, Pain Self Perception Scale: Tang et al., 2007).
• PTSD Symptom Check-list (PCL-C),
• Angst (HAD-A, Hospital Anxiety and Depression Scales),
• Depressie (HAD-D, Hospital Anxiety and Depression Scales).

De deelnemers moesten op T1 (tijdstip 1) eerst het meest stressvolle en krachtige pijn gerelateerde negatieve beeld beschrijven dat ze hadden. Dit werd het indexbeeld waar verbetering tegen afgezet werd. Vervolgens moesten de deelnemers zich het pijn beeld dat ze beschreven hadden levendig in gedachten houden, terwijl er vragen over werden gesteld om informatie over emotionele waarde en de sterkte van het index beeld te verzamelen. Daarna werden de deelnemers random verdeeld over (a) de rescripting groep of (b) de controlegroep. In de rescripting groep werd vervolgens een herschreven versie van het pijn beeld ontwikkeld, door vragen als ‘hoe zou je het beeld liever zien rond je pijn’, ‘hoe had je liever gehad dat het was’. Vervolgens werden de deelnemers aangemoedigd dit nieuwe beeld zo volledig mogelijk te beschrijven.
Op T2 moest de rescripting groep zich het herschreven beeld zo levendig mogelijk voor de geest halen. De controle groep haalde op T2 het oorspronkelijke indexbeeld weer voor ogen.
Op T3 herhaalt de rescripting groep het eerder door hun herschreven beeld. De controle groep ontwikkelde nu een herschreven pijnbeeld en verbeeldden zich vervolgens dat beeld (voor de eerste keer).

Resultaten

Hier onder volgen eerst drie voorbeelden van rescripting die door de deelnemers genoemd werden:

Index beeld	Herschreven beeld
Ik zie mezelf op handen en knieën, als een hond maar niet instaat te bewegen.	Ik sta aan de start van een wedstrijd … Het startschot klinkt en het publiek juicht terwijl ik wegsprint.
Ik zie mezelf naar mijn buik kijken. Ik kijk vanboven af op mijn buik. Anderen vinden me onaantrekkelijk.	Ik heb een strakke buik en een blij gezicht. Ik speel golf. Wat een prachtige slag.
Ik zie mezelf in elkaar voorover gevouwen. Mijn rug is kapot. Mijn hoofd is op mijn knieën en ik kan niet bewegen. Alles is in zwart/wit.	Ik ben op het werk, ik voel me niet beperkt. Ik ga met mijn vrienden om. Ik sta rechtop. Alles is in kleur.

De rescripting gaf in tegenstelling tot het indexbeeld direct een significante daling op alle acht zelf gescoorde (0-100) variabelen, waaronder actuele pijn, angst, somberheid, boosheid, kwetsbaarheid-emotioneel, kwetsbaarheid fysiek, dreigwaarde, gezondheidsangst. De pijn daalde zelfs onder het baseline niveau. 49% rapporteerde tijdens herschreven verbeelding zelfs ‘geen pijn’ tegenover 11% tijdens de baseline meting.

Opmerking samenvatter

Dit is een interessant onderzoek voor fysiotherapeuten die bekend zijn met Neuro-Linguïstisch Programmeren (NLP). NLP blinkt als begeleidingsmethode uit in het inzetten van mentale verbeelding ter bevordering van herstel en welbevinden. Het waardevolle van NLP is dat ze de procedures heel precies en overdraagbaar hebben beschreven. Een belangrijke en vooral ook krachtige NLP techniek is de visual swich. Hierbij wordt een oorspronkelijke problematische beeld vervangen (letterlijk overschreven in verbeelding) door een krachtig en helder gewenst beeld. Deze rescripting via de visual swich is bijvoorbeeld toepasbaar bij een pijnpatiënt om een negatief pijnbeeld bestaande uit ‘niets kunnen en eenzaam zijn met pijn’ te vervangen door een pijnbeeld van ‘vitaal en betrokken in het leven staan met pijn’. Naast fysieke training of ontspanningstraining kan dit een eenvoudige maar waardevolle aanvulling zijn voor de patiënt. Fysiotherapeuten kunnen pijnpatiënten bijstaan hun pijncoping te verbeteren. Zie ook: Fysiotherapeuten kunnen patiënten met knie artrose naast fysieke training ook pijncoping aanleren.
Meer over het inzetten van verbeelding: Niet alleen woorden maar ook verbeelding inzetten binnen de fysiotherapie