Pilates is een goed onderbouwde keuze bij lage rugpijn

Chronische lage rugpijn is een veelvoorkomende klacht binnen de fysiotherapie. In het algemeen staat het doen van oefeningen tijdens de behandeling daarbij centraal. Maar welke oefenvormen kan de fysiotherapeut het beste inzetten? Pilates als oefenmethode kenmerkt zich door een holistische aanpak. Ze combineert een totale lichaamsbenadering (body) met mentale aspecten (mind), zoals gedragsmatige en emotionele inzichten en lichaamsbewustzijn. Tegelijkertijd is er een duaal proces gaande van enerzijds geïntegreerd totaal bewegen en anderzijds zeer nauwkeurige instructies op lokaal niveau. Over Pilates valt veel te zeggen. Daarvoor verwijs ik graag naar een overzichtsartikel over pilates binnen de fysiotherapie.

De vraag is of de methode van Pilates als oefensysteem effectiever is in het reduceren van rugpijn en beperkingen, dan geen oefeningen of niet-specifieke oefenvormen. Patti, e.a. voerden een systematische review en meta-analyse uit naar deze vragen. Ze screenden daartoe de onderzoekspublicaties vanaf 2000 tot en met 2022. Deze nieuwe studie is daarmee een update van hun eerder uitgevoerde systematische review uit 2015. Daaruit bleek dat Pilates gunstige effecten heeft bij chronische lage rugpijn.

Methode

De onderzoekers doorzochten de bekende en gepaste databases zoals de Medline, Scopus en Cochrane.  Ze beoordeelden de artikelen op kwaliteit via onder andere de PEDro Scale en konden uiteindelijk 36 studies includeren. 19 daarvan konden mee in de statistische meta-analyse. Qua classificering van chronische lage rugpijn en leeftijd lagen de studies dicht bij elkaar. De gemiddelde oefenperiode was zes weken. En ten aanzien van de Pilates oefeningen was er wel een erg grote diversiteit tussen de onderlinge studies.
Belangrijk is dat 22 van de 36 studies het effect van Pilates vergeleken met ‘geen oefentherapie’. En 13 studies vergeleken het effect van Pilates oefeningen versus niet-specifieke oefenvormen.
Met niet-specifieke oefenvormen wordt een algemeen mobiliserend of spierversterkend oefenschema bedoeld, zonder dat hier een gerichte theorie ten aanzien van het rugproblemen achter ligt.

Interessant is dat de onderzoekers alleen studies includeren die gerenommeerde en gevalideerde pijn vragenlijsten of beperkingen vragenlijsten gebruikten zoals de VAS, maar ook bijvoorbeeld de Oswestry Disability Index
(OLBPDQ), Roland-Morris scale (RMS), Borg, Quebec Back Pain Questionnaire, Pain Self-efficacy Questionnaire (PSEQ), SF-36v2, McGill Pain Questionnaire (MPQ).

Resultaten

De effecten vallen voor Pilates gunstig uit. De Pilates methode verminderde sterker de pijn en beperkingen bij mensen met chronische lage rugpijn dan wanneer er niet geoefend werd. Eenzelfde trend was in getal zichtbaar tussen Pilates versus niet-specifieke oefeningen, maar deze trend was niet statistisch significant.

Opmerkingen samenvatter

Het is bijzonder te zien hoe de methode Pilates zich de afgelopen 10-20 jaar ontwikkeld heeft tot een sterk wetenschappelijk onderbouwde oefenmethodiek. Dat is mooi, want daarmee heeft de fysiotherapeut een goed onderbouwde oefenmethode die zowel heel specifiek als meer algemeen geïntegreerd werkt, op zowel lichaam als geest.

Bron: Patti, A., Thornton, J. S., Giustino, V., Drid, P., Paoli, A., Schulz, J. M., Palma, A., & Bianco, A. (2023). Effectiveness of Pilates exercise on low back pain: a systematic review with meta-analysis. Disability and Rehabilitation, 46(16), 3535–3548. https://doi.org/10.1080/09638288.2023.2251404

Foto bij artikel door JulPo / iStock