’s Ochtends hardlopen goed voor de nachtrust

Adolescentie is een belangrijke periode voor neurale en psychologische ontwikkeling. Slaap speelt hierbij een belangrijke rol. Ondanks dat adolescenten minstens 9 uur slaap per nacht nodig hebben, halen ze dit bijna nooit. Door dit slaapgebrek hebben ze vaak last van slaperigheid gedurende de dag en vermindert het psychisch en fysiek functioneren. Sporten heeft een positieve invloed op de slaapkwaliteit en op psychisch functioneren. In deze RCT hebben de auteurs onderzocht of matige tot zware inspanning in de vorm van hardlopen in de ochtend een positieve invloed heeft op slaap en psychisch functioneren bij adolescenten.

Methode

In totaal hebben 51 adolescenten met een gemiddelde leeftijd van 18,3 jaar deelgenomen aan dit onderzoek, waarvan 27 in de interventiegroep en 24 in de controlegroep. Alle deelnemers waren gezond en mochten gedurende de interventieperiode geen middelen als alcohol en nicotine gebruiken. Alle deelnemers verzamelden om 7 uur op school, waarbij de interventiegroep 30 minuten ging hardlopen en de controlegroep zittend hun huiswerk maakten; dit om de omstandigheden voor beide groepen zoveel mogelijk hetzelfde te laten zijn. De studie duurde 3 weken en de interventie vond alleen plaats op de 5 weekdagen.

De metingen bestonden uit:

• Slaap en stemming: participanten hielden in de avond en ochtend een logboek bij. In de avonden werd door middel van een VAS-schaal genoteerd of ze last hadden van slaperigheid gedurende de dag,  hoe goed de concentratie was  en hoe hun stemming was voor het slapen gaan. In de ochtend werden slaapkwaliteit en stemming gerapporteerd.
• Stress: Perceived Stress Scale (Cohen, 1983). Deze schaal meet de ondervonden stress in de afgelopen maand.
• Omgaan met stress: Coping with Stress Questionnaire (Erdmann, 2008). Uitkomst van deze vragenlijst was of de participant een positieve of een negatieve coping strategie heeft.
• Somatosensorische amplificiatie: Somatosensory Amplification Scale (Barsky, 1990). Hiermee wordt gemeten of somatische of viscerale sensaties als ongewoon intens of storend worden ervaren.
• Nieuwsgierigheid en explorerend gedrag: Curiosity and Exploration Inventory (Kashdan, 2004). Een hogere score wijst op een positief emotioneel-motivationeel instelling ten aanzien van nieuwheid en uitdagingen. Een belangrijke factor bij leren en ontwikkeling.
• Objectief slaapgedrag: Elektro-Encefalogram (EEG).
• Subjectief slaapgedrag: Insomnia Severity Index (Bastien, 2001). Met deze lijst wordt het in slaap vallen, het doorslapen, zorgen maken over slaap en slaperigheid overdag gemeten.

Al deze metingen werden voor en na de interventieperiode afgenomen.

Resultaten

Significante verbeteringen in de interventiegroep vergeleken met de controlegroep werden gevonden op slaapkwaliteit, stemming in de ochtend, slaperigheid overdag, somatosensorische amplificatie en subjectief slaapgedrag. Op de EEG werd een significante verbetering gezien op inslaaptijd, slaaprendement, diepe slaap, slaap-stadia 2 en 4 en de REM-slaap. Deze interventie gaf geen significant of relevante resultaten op het gebied van stress, omgaan met stress en nieuwsgierigheid en explorerend gedrag. Een verklaring hiervoor kan zijn dat de interventieperiode van 3 weken te kort is om op die variabelen invloed te kunnen hebben.

Opmerkingen samenvatter

Zowel objectief als subjectief werd er een verbetering van de slaap gevonden bij adolescenten die ’s ochtends vroeg een half uur lang hardlopen. Vergeleken met andere onderzoeken die gedaan zijn naar de relatie tussen sport en nachtrust was dit een zeer kort onderzoek van slechts drie weken, maar zelfs binnen dit korte tijdsbestek waren er significante en klinisch relevante verbeteringen te zien in de kwaliteit van slaap. Vijf ochtenden in de week een half uurtje hardlopen is een goedkope en makkelijk te implementeren interventie om de kwaliteit van slaap te verbeteren.

Heb jij ook een passie voor hardlopen dan is de cursus De Running Fysiotherapeut echt iets voor jou.