Zit-sta bureau vermindert kans op rugklachten

Langdurig zitten vormt een risicofactor voor het ontwikkelen van lage rugpijn. Een alternatief bij kantoorwerk is om te gaan staan, maar ook bij langdurig staan is er een associatie gevonden met lage rugpijn. De intradiscale druk is bij zitten en staan nagenoeg gelijk. Een combinatie van zitten en staan om een werkdag door te komen lijkt een goed alternatief. Hier zijn zit-sta bureaus voor uitgevonden die eenvoudig in hoogte verstelbaar zijn. Op deze manier vindt er regelmatig een houdingsverandering plaats, terwijl het werk wel gewoon door kan gaan.

Deze zit-sta bureaus worden steeds vaker gezien op de werkvloer, maar uit een eerder onderzoek in vier grote Europese bedrijven blijkt dat slechts een op de vijf werknemers de zit-sta functie minstens een keer per dag gebruikt. De voordelen van een zit-stabureau zijn nog niet goed vastgelegd in de literatuur. Het doel van deze studie was om het effect van een zit-stabureau te onderzoeken op houding van romp en rug, de belasting op de lumbale wervelkolom, het gevoel in de lage rug en taak productiviteit.

Methode

Vierentwintig gezonde mensen werden geïncludeerd. Een protocol waarbij deze mensen een uur lang zitten en staan afwisselen (15 min zitten, 5 min staan) werd vergeleken met een uur lang zitten of een uur lang staan. Gegevens werden gedurende 3 uren verzameld.

Het (on)comfortabele gevoel in de rug, nek, billen en bovenbenen werd gemeten op een VAS-schaal. De algehele houding werd opto-elektronisch in drie dimensies vastgelegd. Hieruit werd de flexie en extensie berekend. Tegelijkertijd legden drie accelerometers de bewegingsuitslagen vast en ook hoeveel mensen aan het wiebelen waren tijdens het zitten of staan. De belasting van L4-L5 werd berekend door middel van een rigid link segment model, waarbij door middel van force plates de belasting in verschillende houdingen werd vastgesteld. Zowel de compressiekracht als de anterior-posterior component werden geregistreerd.

Criteria van productiviteit waren; problemen met totaal aantal aanslagen op het toetsenbord of met de muis, correcte aanslagen en muiskliks en de ratio daartussen. Dit werd gemeten tijdens gestandaardiseerde testen.

Resultaten

Zowel bij het langdurig staan als bij het langdurig zitten nam het oncomfortabele gevoel in de rug toe naarmate het langer duurde. Bij de zit-sta test waren deze klachten veel minder. Opvallend was dat vooral mannen meer last kregen bij langdurig staan en vrouwen bij langdurig zitten.

Tijdens het langdurig zitten was er een grotere flexie in de lumbale regio vergeleken met langdurig staan. Bij langdurig zitten was de mate van flexie in de lumbale wervelkolom significant groter dan wanneer zitten werd afgewisseld met staan. Dit was niet te zien voor flexie in de romp.

In de belasting L4-L5 werd geen verschil gevonden tussen de drie groepen. Wel was de compressie bij mannen significant hoger dan bij vrouwen, in alle testsituaties, door een groter lichaamsgewicht. Qua productiviteit werden er geen significante verschillen gevonden tussen de drie werkhoudingen.

Opmerkingen samenvatter

Het werken aan een zit-sta bureau vermindert onaangename lichamelijk klachten, zoals pijn in de rug, nek, billen of bovenbenen. Tegelijkertijd heeft het gebruik van een zit-sta bureau geen gevolgen voor de productiviteit of de nauwkeurigheid van het werken. Een zit-sta bureau zou dus het risico op lichamelijke klachten bij kantoormedewerkers kunnen verkleinen.