Lichaamsbewustwording belangrijke interventie bij scoliose

Adolescenten met scoliose hebben verschillende musculoskeletale deformiteiten die musculoskeletale problemen veroorzaken. Zo hebben ze vaak last van posturale veranderingen, spierdisbalans,  sensorische verstoringen en balans- en stabiliteitsproblemen. Traditionele oefeningen zoals rekken, krachttraining, balanstraining en ademhalingsoefeningen worden vaak ingezet als behandeling, al dan niet gecombineerd met het dragen van een brace.
Het doel van deze studie was om de effecten te onderzoeken van een body awareness therapie op de scoliose, asymmetrie van de romp, cosmetische deformiteit en de kwaliteit van leven bij adolescenten met idiopathische scoliose.

Methode

In dit gerandomiseerde klinische onderzoek werden vrouwelijke adolescenten (10-16 jaar) geïncludeerd, die vanwege hun idiopathische scoliose een brace moesten dragen. De helft van de groep kreeg Body Awareness Therapie gecombineerd met traditionele oefeningen. De andere helft kreeg alleen de traditionele oefeningen. Het programma duurde 10 weken, en bestond uit 2x per week een behandeling onder supervisie en 5x per weer huiswerkoefeningen.

Metingen die werden gedaan:

• Cobb angles, door middel van röntgenfoto’s.
• Hoek van romprotatie met een scoliometer.
• Romp-asymmetrie met de Posterior Trunk Symmetry Index (POTSI).
• Cosmetische deformiteit met de Walter Reed Visual Assessment Scale (WRVAS).
• Kwaliteit van leven met de SRS-22 test.
• Therapietrouw, gescoord op een schaal van 0-100.

De metingen werden bij baseline uitgevoerd en tien weken later. De patiënten kregen de instructie op hun brace 23 uur per dag om te hebben.

Resultaten

Er deden 20 adolescenten mee aan het onderzoek. Bij baseline waren er geen significante verschillen tussen de groepen. Na 10 weken had de groep (n=10) die Body Awareness Therapie kreeg naast de gewone oefeningen een significant grotere verbetering in de thoracale Cobb hoek dan de controlegroep. Voor de lumbale wervelkolom was hier geen verschil in. Cosmetische deformiteit verbeterde in beide groepen. Lichaamsasymmetrie verbeterde alleen in de Body Awareness Therapiegroep. De scores op kwaliteit van leven waren in beide groepen onveranderd en de therapietrouw was in beide groepen vergelijkbaar.

Conclusie en opmerkingen

Aan de hand van dit onderzoek concluderen de auteurs dat het trainen van de lichaamsbewustwording in combinatie met de gebruikelijke oefeningen en het dragen van een brace beter werkt op bepaalde aspecten van idiopathische scoliose dan alleen de gebruikelijke zorg (oefeningen + brace). Het vergroten van het lichaamsbewustzijn verbeterde de hoek, lichaamssymmetrie en deformiteiten aan de romp. Als mogelijke verklaring geven de onderzoekers dat de positieve effecten van BAT worden veroorzaakt door een toename in kracht en uithoudingsvermogen van de houdingsspieren en een vergrote stabiliteit van de wervelkolom door het activeren van houdingsspieren in actieve posities tijdens de oefeningen. Het grootste effect was te zien in de thoracale regio, waarschijnlijk omdat dat moeilijker te corrigeren is met een brace.