Een milde techniek om schouderluxaties te reponeren

Ongeveer 50% van de gewrichtsluxaties vindt in het schoudergewricht plaats. De meeste schouderluxaties (90-98%) vinden in anterieure richting plaats. Complicaties zijn veel voorkomend, zo is er in 55% van de schouderluxaties ook een zenuwletsel aanwezig. Het betreft dan vaak de n. axillaris.

De auteurs doen verslag van een succesvolle reponeermethode bij een groep van 41 patiënten met anterieure schouderluxaties op de eerste hulpafdeling van een ziekenhuis. Deze methode grijpt aan via de scapula in plaats van de humerus. Artsen of orthopedisch chirurgen voeren in dit onderzoek de methode uit. Als de eerste poging tot reponeren niet lukt start een protocol met verdoving/pijnstilling en herhaalt men de methode.

Na succesvol reponeren wordt de patiënt met een sling en ‘Stockinette body bandage’ geïmmobiliseerd. Bij deze methode ligt de patiënt op zijn buik met zijn arm en schouder afhangend aan de zijkant van de bank. De hulpverlener trekt de arm loodrecht naar beneden en voegt enige exorotatie van de bovenarm toe.

Na deze tractie wordt met de vingers van één hand de bovenkant van de scapula gestabiliseerd terwijl de duim lateraal geplaatst wordt op de laterale zijde van de scapula. Samen met de duim van de andere hand wordt nu de angulus inferior zover mogelijk in mediale richting naar de wervelkolom geduwd. Sommige auteurs hangen als extra hulp een tractiegewicht van 3-7kg aan de arm.

Met deze milde methode is bij deze 41 patiënten een successcore behaald van 90,2% in de eerste poging (zonder verdoving of pijnstilling). Bovendien zijn er geen complicaties.

De Kocher manoeuvre (adductie en endorotatie) en de methode van Hippocratis (forse tractie met de voet in de oksel van de patiënt) wordt niet meer aanbevolen door de forse pijn en de hoge incidentie van complicaties. De bovenbeschreven scapula manipulatietechniek is in Amerika al vanaf 1979 in gebruik, maar wordt nog niet of weinig in Europa toegepast. Over deze techniek is tot op heden in de literatuur (periode van 20 jaar) geen complicatie gerapporteerd.