Verbetering longfunctie door training bekkenbodem

De bekkenbodemspieren beschermen in de eerste plaats de organen in het bekken, maar zijn ook betrokken bij het ademhalen tijdens het praten, diep ademhalen en hoesten. Praten, diep ademhalen en hoesten vindt plaats terwijl het diafragma omhoog gaat door een toename van de abdominale druk. Bij een toename van die druk werken de buikspieren en de bekkenbodemspieren samen door middel van cocontractie. Zo wordt de abdominale druk hoog, terwijl de contractie van de bekkenbodemspieren de interne organen beschermen. Wanneer tijdens fysiotherapie de pulmonaire functie wordt getraind  zouden dus tegelijkertijd de bekkenbodemspieren getraind kunnen worden. Kegel oefeningen zijn hier een bekende vorm voor, die in een aantal studies is onderzocht. Het doel van deze studie was om het effect van zelf-uitgevoerde Kegel oefeningen op de bekkenbodemspieren gedurende 4 weken te onderzoeken en te bepalen wat voor effect dit heeft op de longfunctie.

Methode

Dertig gezonde vrouwelijke studenten werden ingedeeld in twee groepen. De controlegroep, bestaand uit 15 vrouwen, ontving geen therapie. De experimentele groep kreeg Kegel oefeningen gedurende vier weken. Een digitale microspirometer werd gebruikt om de longfunctie te meten via de hoeveelheid en snelheid van de lucht die de long in en uit gaat. De Forced Vital Capacity (FVC) en de Maximale Vrijwillige Ventilatie (MVV) werden hierbij gemeten. Deze metingen werden voorafgaand aan het oefenprogramma en na afloop ervan afgenomen. De positie waar in de Kegel oefeningen werden uitgevoerd was liggend op de grond met gebogen knieën en de voetzolen tegen elkaar (kikkerhouding). Daarna werden de deelnemers geïnstrueerd om de bekkenbodemspieren aan te spannen, zonder contractie van buik-, bil-, rug- en beenspieren. De deelnemers spanden de bekkenbodemspieren langzaam aan gedurende 5 seconden. Op de vijfde seconde voerden ze een maximale contractie uit, ontspanden dan een seconde, voerden tussen de 7e en 9e seconde nog een snelle contractie uit en ontspanden op de tiende seconde. Eén set oefeningen bestond uit 2×10 series van deze oefening. Tussen de sets hadden de deelnemers 40 seconde pauze.

Resultaten

Bij de vrouwen met de laagste waarden op FVC bij baseline, nam de FVC  significant toe van 2,75 liter naar 3,13. De MVV nam significant toe van 84,88 naar 112,62 liter. In de controlegroep waren alleen niet-significante verschillen te zien. Bij vergelijking tussen de groepen waren de verschillen significant verschillend in het voordeel van de experimentele groep.

Opmerkingen samenvatter

Bij een krachtige uitademing spannen de anterieure en laterale buikspieren aan, waarbij druk wordt gegenereerd waardoor het diafragma omhoog wordt geduwd. De bekkenbodemspieren helpen hierbij de abdominale druk te handhaven. Op deze manier zijn dus zowel de diepe buikspieren als de bekkenbodemspieren betrokken bij de ademhaling. Dit onderzoek geeft in deze kleine populatie aanwijzingen dat bij mensen met lage niveaus van FVC de training van bekkenbodemspieren een positieve invloed heeft op de longfunctie.