Pilates op de mat verbetert de cardiorespiratoire conditie

De Pilatesmethode is een oefenmethode die prima inzetbaar is binnen het fysiotherapeutische domein. Een aantal interventiestudies laat zien dat Pilates gunstige effecten heeft op het gebied van coördinatie, houding, balans, pijn en vermoeidheid bij zowel gezonde deelnemers als patiënten groepen. Ook kan Pilates een gunstig effect hebben op de lichaamssamenstelling, bijvoorbeeld het vetpercentage, en daarbij op de algehele gezondheid. De effecten van Pilates op spierkracht en lichaamsbewustzijn wordt in de literatuur echter het meest gemeld. De effecten van Pilates op cardiorespiratoire fysiologie is minder onderzocht. Reden voor de auteurs van dit artikel om hier een onderzoek voor op te zetten.

Methode

Het betreft een observationele studie met één interventiegroep. Aan deze studie deden 45 gezonde studenten mee (75% vrouwen / 25% mannen). De studenten waren kort voorafgaande aan het onderzoek en tijdens het onderzoek niet betrokken bij andere sportactiviteiten. Het pilates programma duurde 10 weken. Per week waren er drie Pilatessessies van een uur (Pilates level I, matoefeningen). De sessies werden uitgevoerd in groepjes van vijf deelnemers.

In de week voorafgaande en volgend op het onderzoek werd er een submaximale aerobe inspanningstest afgenomen op een loopband. Een MasterScreen CPX apparaat legde daarbij het cardiorespiratoire functioneren vast. Daarnaast werd ook het lichaamsgewicht, lengte, bloeddruk en het lichaamsvet percentage vastgesteld. Lichaamsvet percentage werd gemeten via de Bodystat 1500.

Resultaten

Na de training blijkt er een significante afname te zijn in het lichaamsvet percentage bij zowel de mannen als de vrouwen. Belangrijk in het onderzoek is dat ook de cardiorespiratoire variabelen significant verbeteren. De onderzoekers zagen dit voor de volgende variabelen:

Gunstige toename in:	Gunstige afname in:
VO2max en VO2peak	Hartfrequentie (sl/min)
Ventilatie (L/min) en Ventilatie (L/min) Max.	Respiratoire Exchange Ratio ((VCO2/VO2)VO2/Kg)
O2/HR zuurstofpuls	EQO2 (Ve/VO2) en EQO2MAX

Uit deze gegevens blijkt duidelijk dat 10 weken pilates, bestaande uit 30 sessies van één uur een gunstig effect heeft op de cardiorespiratoire conditie van deze (gezonde)deelnemers. Het longfunctioneren verbetert waaronder de respiratoire efficiëntie. Dit kan mogelijk verklaard worden door een toename in kracht van de borstspieren en mobiliteit van de borstkas. Niet alleen het long functioneren verbetert maar ook het cardiovasculaire functioneren. Waarbij het aannemelijk is dat de vasculaire respons tijdens inspanning verbeterd is in de betrokken musculatuur.

Opmerking samenvatter

De pilates methode wordt doorgaans geassocieerd met effecten op houding, spierkracht en vetpercentage, maar dit onderzoek laat zien dat ook de conditie (cardiorespiratoir) van de deelnemer verbetert. Dat is voor fysiotherapeuten interessant, omdat in dit onderzoek Pilates lokaal op een mat werd uitgevoerd. Met andere woorden de patiënt hoeft niet in staat te zijn om de benen zwaar te belasten zoals bij hardlopen het geval is. Pilates biedt daarmee de fysiotherapeut een ingang om laag belastbare patiënten relatief onbelast een conditietraining aan te bieden. Voor een opleiding in Pilates specifiek gericht op fysiotherapeuten: zie Fysiopilates opleiding.