Fysieke fitheid belangrijk bij ziekte van Bechterew voor kwaliteit van leven

Spondylitis ankylopoetica, of de ziekte van Bechterew, is een chronische reumatische aandoening en komt voor bij ongeveer 24 op de 10.000 mensen in Europa. De aandoening komt twee keer zoveel voor bij mannen als bij vrouwen. De mobiliteitsbeperkingen die ontstaan in de wervelkolom hebben een grote invloed op het fysiek functioneren. Dat fysiotherapie effectief is bij deze ziekte, is al veelvuldig aangetoond. Voorheen lag de focus vooral op het behoud van kracht en mobiliteit, maar tegenwoordig is ook duidelijk dat de algehele fitheid ook verbeterd kan worden door multimodale therapie. Van belang voor het opstellen van een optimaal therapieplan is te weten welke problemen zich precies voordoen bij mensen met de ziekte van Bechterew en welke rol fysiotherapie daarin kan spelen.

Methode

Volwassenen met gediagnosticeerde spondylitis ankylopoetica zonder relevante comorbiditeiten tussen de 18 en 64 jaar werden geïncludeerd in dit onderzoek. Een even grote groep gezonde mensen werd geïncludeerd als controlegroep. De huidige ziekte activiteit werd gemeten met de Bath Ankylosis Spondylitis Disease Activity Index (BASDAI) [28,29]. Functionele mogelijkheden en ADL werd gemeten met de Bath Ankylosis Spondylitis Functional Index (BASFI)[30,31]. De Ankylosis Spondylitis Quality of Life Questionnaire (ASQoL)[32] bracht de kwaliteit van leven in kaart. Daarnaast werd lichaamssamenstelling,gemeten met een bio-impedantie meter, spinale mobiliteit met de Bath AnkylosingSpondylitis Metrology Index (BASMI) [37,38] en de beweeglijkheid van de borstkas door de omvang bij in- en uitademing. Vervolgens ondergingen de deelnemers een submaximale test voor de cardiorespiratoire fitheid. Tot slot werden spierkracht en –uithoudingsvermogen isokinetisch gemeten met een dynamometer.

Resultaten

Er werden 39 mensen met spondylitis ankylopoetica geïncludeerd en 39 vergelijkbare gezonde mensen. Bij vergelijking van de twee groepen bleek dat de patiëntengroep korter qua lengte was en een hogere vetmassa en vetpercentage hadden ten opzichte van de controlegroep, terwijl er geen significant verschil in vetvrije massa werd gevonden. Omtrek van de borst ter hoogte van T4 was significant groter in de patiëntengroep. De cardiorespiratoire fitheid was significant lager in de patiëntengroep, evenals de spierkracht en –uithoudingsvermogen van de knie extensoren en flexoren. Mobiliteit van de borstkas en wervelkolom was –uiteraard- significant beperkter, en dit had grote gevolgen voor het fysiek functioneren. De afgenomen aerobe capaciteit hing samen met een verminderde kwaliteit van leven.

Opmerkingen samenvatter

Dit onderzoek toont zeer helder aan hoe beperkend spondylitis ankylopoetica is, op alle gebieden van fysiek functioneren. Uit deze resultaten blijkt dat het trainen van flexibiliteit en mobiliteit van borstkas en wervelkolom de grootste determinanten zijn voor fysiek functioneren, en dat het behoud van een goede fysieke fitheid een grote bijdrage levert aan de kwaliteit van leven. Daarnaast noemen de auteurs ook het relatief hoge percentage aan mensen met overgewicht in de patiëntengroep (67% t.o.v. 31%), maar dit is gemeten aan de hand van het BMI. De lengte van de deelnemers is gemeten door middel van het staan op blote voeten, maar is bij deze populatie waarschijnlijk niet helemaal betrouwbaar gezien de afname in lengte gekoppeld aan het ziektebeeld.