Werkstress is mede een causale factor bij musculoskeletale problematiek

De correlatie tussen psychosociale werkfactoren en musculoskeletale problemen is uitgebreid onderzocht. Dit is voor fysiotherapeuten een belangrijk gegeven. De causale invloed van psychosociale werkfactoren op het ontstaan van musculoskeletale problemen is echter nog onduidelijk. De auteurs stellen dat longitudinale studies die controleren op baseline verschillen een indicatie kunnen geven over de causale invloed van psychosociale werkfactoren. De laatste jaren zijn er voldoende longitudinale studies naar het effect van psychosociale werkfactoren op musculoskeletale problemen. De auteurs willen deze data integreren in een systematische review en meta-analyse.

Methode

De MEDLINE, PsychINFO en Embase werd doorzocht van 1947 tot augustus 2009. De gevonden studies werden gecategoriseerd in twee groepen modellen. 1) algemene stressmodellen zoals Karasek demand-control model of Siegrist effort-reward model. 2) specifieke risicofactoren, zoals overwerk of gebrek aan sociale steun. De gevonden gestandaardiseerde gemiddelde verschillen en correlaties werden getransformeerd naar Odds Ratio’s (OR) en als OR in de analyse verwerkt.

Resultaten

Van de 5901 artikelen bleken er 94 longitudinaal van aard. 50 studies controleerden ook op baseline verschillen. Deze 50 artikelen vormden de input voor deze systematische review en meta-analyse. De effectsterktes in OR lagen tussen de 1.15 en de 1.66. Ze was het hoogst voor monotoon werk en lage rugklachten. De onderstaande tabel toont de gevonden relaties die statistisch significant waren.

Opmerkingen samenvatter

Deze meta-analyse maakt een causale relatie tussen psychosociale werkfactoren en musculoskeletale klachten aannemelijk. Vooral voor rugklachten en klachten in de nek/schouder regio blijken een breed scala van psychosociale factoren de klachten in de tijd te beïnvloeden. Voor de bovenste extremiteit is dit beperkter. Voor de onderste extremiteit is de relatie feitelijk afwezig. De daar gevonden relatie wordt mede veroorzaakt door publicatie bias.
Het is verstandig de patiënt op deze werkfactoren te screenen. Stressmanagement in de vorm van ontspanningstraining kan een goede (aanvullende) fysiotherapeutische interventie zijn.