Acceptance and Commitment Therapy bij pijn

3 dagen. Start 30 mei 2025. Prijs € 495,-

Er is veel bewijs dat Acceptance and Commitment Therapy (ACT) het emotionele, fysieke en sociale functioneren van patiënten met chronische pijn kan verbeteren. ACT richt zich nadrukkelijk niet op het verminderen van de pijn of de stress, of op het veranderen van de frequentie en/of inhoud van disfunctionele gedachten. ACT probeert daarentegen het functioneren van de patiënt te verbeteren door het modificeren van de impact van chronische pijn en andere symptomen door acceptatie en mindfulness methoden. Dit wordt bereikt door het vergroten van de psychologische flexibiliteit van de patiënt. Onder psychologische flexibiliteit verstaat ACT:

Het vermogen om effectief te handelen in overeenstemming met persoonlijke waarden en doelen, ook al zijn er potentieel verstorende gedachten of gevoelens aanwezig.”

Psychologische flexibiliteit is binnen ACT een functie van zes onderling samenhangende therapeutische processen: acceptatie, cognitieve defusie, aanwezig zijn, zelf als context, beschrijven waarden kompas, en waardegericht handelen.

In deze driedaagse module wordt ACT binnen een fysiotherapeutische setting uitgewerkt. Het centrale thema is ACT bij chronische pijn, maar dit wordt aangevuld met fysiotherapeutisch relevante thema’s zoals: ACT bij kanker en terminale ziekten, obesitas, stoppen met roken, slaapproblemen, en ACT in relatie tot motiverende gespreksvoering.

* Inclusief gratis gebruik afgeschermde patiënten zelfhulpsite actbijpijn.nl

In deze module staan de volgende boeken centraal:
Spaans, J. (2010). Pijn zonder strijd. BSL: Houten	Luoma, J. B., Hayes, S.C., Walser, R.D. (2009). Leer ACT. BSL: Houten.	McCracken, L.M. (2011). Mindfulness And Acceptance In Behavioral Medicine. New Harbinger.
Dit boek dient u zelf aan te schaffen.	Dit boek wordt aangeraden, mede ook in verband met de dvd, maar is niet noodzakelijk. Tijdens de cursus ontvangt u een uitgebreide samenvatting van dit boek.	Dit boek levert de ‘evidence’ voor de cursus. Vooral voor (psychosomatisch) fysiotherapeuten op masterniveau is dit een aanrader.

---

Leeruitkomsten

• Je kent de achtergrond en behandelvisie van ACT en weet die te plaatsen binnen een fysiotherapeutische context.
• Je hebt de vaardigheid om ACT toe te passen op processen binnen jezelf, waardoor je de patiënt vanuit eigen ervaring beter kan begeleiden.
• Je hebt diepgaand inzicht in- en de vaardigheden om de zes kernprocessen van ACT diagnostisch of als interventie in te zetten bij de patiënt.
• Je hebt de volgende kennis en vaardigheden ten aanzien van ACT processen: acceptatie, waarden, mindfulness, cognitieve diffusie, zelf als context, en waardegericht handelen.
• Je kunt de principes en processen van ACT zowel toepassen op fysiek lijden (chronische pijn, benauwdheid bij COPD) en op mentale aspecten van het gezondheidsprobleem (stress, zorgen om de klachten).
• Je weet de zes processen bij de patiënt te faciliteren door middel van belevingsgerichte oefeningen en metaforen.
• Je begrijpt de voorkeurssequentie in het ACT-proces als het gaat om het begeleiden van patiënten via de patiëntenwebsite.

---

Cursusinformatie

Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten.

Doelen: Vaardigheden in Acceptance and Commitment Therapy ontwikkelen binnen de context van een fysiotherapeutische setting.

Data: 30/5, 13/6, 27/6 (2025)

Tijd: 13:00-16.15 uur op locatie de praktijk oefenen. Overige uren in tijd naar keuze (videocolleges over theorie en literatuur).

Prijs: € 495,- (Incl. inschrijfgeld, koffie/thee, syllabus, en afgeschermde patiënten zelfhulpsite).

Docent(en): drs. Peter van Burken – fysiotherapeut/psycholoog

Leslocatie: Nieuwegein. Middelhoeve 33. Auto: vrij parkeren. Trein: vanaf centraal station Utrecht met de sneltram in een paar minuten te bereiken.

Studielast: 24 uur (9 contacturen, 7 uur video,  8 uur literatuur).

Werkwijze: oefenen met elkaar op locatie (13:00-16:15) nadat de college-video’s bestudeerd zijn. Literatuur ter verdieping. Blended learning.

Toetsing: Geen.

Certificaat: Bij 100% aanwezigheid ontvangt de deelnemer een certificaat als bewijs van deelname.

Deelnemers: Minimaal 11, maximaal 24.

Accreditatie: Kwaliteitshuis Fysiotherapie KNGF en Keurmerk Fysiotherapie (ID 494365): 21 punten.

• Algemeen fysiotherapeut.
• Psychosomatisch fysiotherapeut.

---

Programma

Dagdeel	Onderwerpen
1.	Overzicht ACT: de hexaflex in vogelvlucht Toepassingsgebieden van ACT binnen de fysiotherapie. Creatieve hulpeloosheid. Controle, vermijding en acceptatie.
2.	Cognitieve fusie en defusie.
3.	In het hier-en-nu: mindfulness.
4.	Zelf als context.
5.	Ontwikkelen van waardekompas. Toegewijd handelen.
6.	‘Integratie’

Ondersteund door volwaardige patiënten zelfhulpwebsite

Verder lezen:

Psychologische flexibiliteit

• Acceptatie en commitment geïnformeerde fysiotherapie bij chronische lage rugpijn.
• Psychologische flexibiliteit ook van belang voor de patiënt met chronische pijn in de eerste lijn.
• Oudere chronische pijnpatiënten reageren beter op ACT, jongeren beter op CBT.

Acceptatie

• Acceptatie van chronische pijn is door fysiotherapeuten te verbeteren.
• Acceptatie gebaseerde benadering zinvol voor chronische pijnpatiënten.
• ACT verhoogt de acceptatie van pijn en ander ongemak bij chronische pijnpatiënten.
• Patiënten site met ‘ACT bij chronische pijn’ blijkt acceptatie van chronische pijn te verhogen.
• ‘Niet aan de pijn denken’ is een slecht advies.

Cognitieve defusie

• Cognitieve defusie: een eenvoudige techniek om de patiënt meer afstand te laten nemen van negatieve gedachten.

Aanwezig zijn  (Mindfulness)

• Neutrale- en relatief ongerichte aandacht (mindfulness) is gunstig bij chronische pijn.
• Hoe minder mindfull de patiënt is des te sterker spelen de factoren van het fear-avoidance model.
• Mindfulness training heeft diverse positieve effecten voor oudere patiënten met chronische lage rugpijn.

Zelf als context

• De hersenen van patiënt leren te schakelen van het narratieve (bedachte) zelf naar het actueel ervarende zelf.
• Pijn wordt een deel van de identiteit bij chronische pijnpatiënten.

Waarden kompas

• Aandacht voor andere levenswaarden dan ‘pijnvermijden’ correleert met beter functioneren van de chronische pijnpatiënt.