Pilates is beste beweegvorm voor pijnreductie bij rugpijn

Actieve interventies bij chronische lage rugpijn geven betere resultaten dan passieve interventies. Beweegvormen zoals Pilates, stabilisatie/motorische controle-oefeningen, weerstandstraining en aerobe trainingsvormen, zijn effectiever dan passieve interventies in het verminderen van pijn, verbeteren van fysiek functioneren en ervaren van grotere mentale gezondheid. Op de uitkomstmaat rugpijn lijkt Pilates de beste resultaten te geven.

Passieve behandelingen zonder oefentherapie lijken bij chronische lage rugpijn minder effectief te zijn dan behandelingen met fysiotherapie specifieke soorten van beweging zoals pilates, stabilisatie/ motorische controle oefeningen en yoga. In dit systematische review geven de auteurs een overzicht van de effectiviteit van specifieke soorten van oefentherapie bij volwassenen met aspecifieke chronische lage rugklachten. Aanvullend daarop kijken ze ook naar de effecten van de behandeling op subjectief fysiek functioneren, mentale gezondheid, gebruik van medicatie en spierkracht van de romp en uithoudingsvermogen. Waar mogelijk vergeleken ze trainingsinterventies met niet-trainingsinterventies of met andere interventies als hands-on behandelingen zoals manuele therapie of hands-off behandelingen zoals educatie.

Methode

In het review werden studies geïncludeerd die volwassenen onderzochten van 18 jaar en ouder met niet specifieke lage rugpijn die al minstens 12 weken bestond. De studies moesten tenminste één van de volgende uitkomstmaten vastleggen: subjectieve pijn intensiteit, subjectief fysiek functioneren, objectieve romp spierkracht, objectief uithoudingsvermogen van de rompspieren, subjectief gebruik van pijnstillende medicatie of subjectieve mentale gezondheid. Interventies die een trainingsinterventie vergeleken met een niet-trainingsinterventie, een andere trainingsinterventie of geen behandeling werden geïncludeerd. Het risico op bias werd vastgesteld aan de hand van de Cochrane Collaboration Risk of bias tool. De kwaliteit van het bewijs werd vastgesteld aan de hand van the GRADE-score.

Resultaten

Er werden 89 studies geïncludeerd. De onderzoekspopulatie varieerde van 20 tot 240 mensen en de leeftijd van 20 tot 70 jaar. De duur van de studies varieerde van 4 tot 24 weken. In de 89 studies werden 131 training interventies onderzocht en 59 niet-training interventies. De trainingsinterventies waren: aerobe oefeningen, McKenzie therapie, multimodale interventies, Pilates, weerstandstraining, stabilisatie/motorische controle,  rekoefeningen, zwemtherapie en yoga. De controle-interventies waren geen interventie, hands-on therapie en hands-off therapie. De frequentie van training varieerde van 1 tot 7 keer per week.

Uitkomstmaten

Pijn was bij 70 studies en uitkomstmaat. Trainingsinterventies bleken effectiever dan de niet-trainingsinterventies. Vergeleken met geen behandeling waren Pilates, aerobe oefeningen, stabilisatie/motorische controle, multimodale therapie, weerstandstraining en ‘overige interventies’ effectief in het verminderen van pijn. Pilates bleek hierbij het meest effectief.

Fysiek functioneren werd in 63 studies onderzocht. Stabilisatie/motorische controle, weerstandstraining, zwemtherapie, Pilates yoga, aerobe oefeningen en ‘overige’ resulteerde in een verbetering van het fysiek functioneren. Vooral de stabilisatie/motorische controle en weerstandstraining gaven goede resultaten, gevolgd door zwemtherapie, Pilates en yoga.

Mentale gezondheid werd onderzocht in 24 studies. Weerstandstraining, aerobe training en stabilisatie/ motorische controle oefeningen resulteerde in verbeteringen in de mentale gezondheid. Vooral weerstandstraining en aerobe oefeningen gaven goede effecten.

Spierkracht werd onderzocht in 8 studies. Uit de meta-analyse kwamen er geen significante resultaten. Stabilisatie/ motorische controle-oefeningen en weerstandstraining leken de beste effecten te geven.

Spieruithoudingsvermogen werd ook onderzocht in 8 studies en ook deze uitkomstmaat kon niet worden vastgelegd via een meta-analyse. Bij deze uitkomstmaat kan alleen worden gesteld dat een trainingsinterventie betere resultaten geeft dan een niet-trainingsinterventie

Opmerkingen en conclusie

De auteurs van dit systematische review concluderen dat Pilates de meest effectieve behandeling is voor pijn. Weerstand en aerobe training geven de beste resultaten voor mentale gezondheid. Weerstand en stabilisatie/motorische controletraining zijn de meest effectieve interventies voor fysiek functioneren. Het effect van rekken en McKenzie oefeningen op pijn en zelfgerapporteerd fysiek functioneren verschilde niet veel van een controlegroep die geen interventie kreeg. Beperkingen van deze uitkomstmaten waren wel dat de kwaliteit van het bewijs laag was op de GRADE score. Controlegroepen die geen behandeling kregen bleken de minst goede resultaten te boeken, gevolgd door hands-off therapie op pijn en fysiek functioneren en hands-on therapie op mentale gezondheid.

Voor een opleiding in Pilates specifiek gericht op fysiotherapeuten: zie Fysiopilates opleiding.