Positief over fysieke activiteiten, maar onbewust een afkeer

Recent onderzoek toont dat zowel expliciete als impliciete attitude ten aanzien van fysieke activiteiten gecorreleerd zijn met objectieve metingen van de mate van fysieke activiteiten. Met expliciete attitude ten aanzien van fysieke activiteiten wordt bedoeld: de evaluatie die de patiënt zelf ‘verbaal’ rapporteert over of hij positief of negatief staat ten opzichte van het doen van fysieke activiteiten. De theory of planned behavior is daar een goed voorbeeld van. Impliciete attitude is de attitude die de patiënt heeft ten aanzien van fysieke activiteiten die niet direct via ‘introspectie’ voor de patiënt kenbaar is. Je zou kunnen zeggen dat dit een onbewuste voorkeur is, een automatische attitude.
Op sommige onderwerpen blijken de expliciete en impliciete attituden sterk samen te hangen. Dit speelt bijvoorbeeld bij politieke voorkeur. Op andere onderwerpen kan de samenhang erg zwak of zelfs afwezig zijn, dit speelt bijvoorbeeld bij de voorkeur voor etniciteit. Ook ten aanzien van het doen van fysieke activiteiten zijn er aanwijzingen dat de expliciete voorkeur niet geheel samenvalt met de impliciete voorkeur. Als dit het geval is kan de patiënt expliciet menen dat hij sporten prettig vindt, maar impliciet er toch een bepaalde mate van afkeur voor hebben. Veel motivatie technieken van de fysiotherapeut richten zich vooral op de expliciete attituden en missen in dat geval maximale power. Er is echter meer onderzoek nodig naar de mate van samenhang tussen expliciete en impliciete attitude ten aanzien van het doen van fysieke activiteiten.

Methode

Aan dit onderzoek deden 249 studenten mee.
Metingen

• Impliciete attitude ten aanzien van fysieke activiteiten: Single-Category Implicit Association Test aangepast voor fysieke activiteiten (SC-IAT-PA: Karpinski, e.a. 2006)
• Expliciete attitude ten aanzien van fysieke activiteiten:
  • 7 – items van differentiële paren zoals opgezet door Symons Downs, e.a. )2004).
  • Outcome Expectancy Values Scale (Motl, e.a. 2002).
• Introspectief vermogen:
  • Private self-Consciousness Scale (Fenigstein, e.a. 1975: 10-items).
  • Private Body Consciousness Scale (Miller, e.a., 1981: 5-items).

Resultaten

De expliciete en impliciete attitude metingen bleken geen significante samenhang te vertonen. Uit een hiërarchische multiple regressie analyse komt naar voren dat noch de mate van privé zelfbewustzijn of privé lichamelijk zelfbewustzijn deze samenhang beïnvloed.

Opmerkingen samenvatter

Dit is een opmerkelijk onderzoek. Het kan dus voorkomen dat een patiënt aangeeft positief te staan ten aanzien van het doen van oefeningen of sport, maar op onbewust niveau dit juist niet vindt. Dat verklaart voor een deel dat motivatie technieken gericht op de expliciete attitude weliswaar enig effect hebben, maar dat dit toch bescheiden blijft. Hoe de impliciete attitude ten aanzien van fysiek bewegen te beïnvloeden is, bespreken de auteurs helaas niet. Wel geven ze een indirecte verwijzing naar een artikel: Berry,T.R., McCarville,R.E., & Rhodes,R.E.(2008). Getting to know the competition: a content analysis of publicly and corporate funded physical activity advertisements. Journal of Health Communication,13, 169e180. Een samenvatting van dat artikel: Berry, T., McCarville, R., Rhodes, R. (2010). How health promoters can compete with commercial advertising.